តួនាទីមិត្តល្អ៥យ៉ាង
ទី១៖ ឲ្យដែលអ្វីដែលគួរឲ្យដល់មិត្តសម្លាញ់
។ មិត្តល្អគប្បីសិក្សាថា
អាត្មាអញត្រូវធ្វើទានគឺអ្វីដែលគួរធ្វើ
ឲ្យដល់មិត្តសម្លាញ់។ បុគ្គល ដែលបានលះបង់នូវទ្រព្យសម្បត្តិទំនុកបម្រុងអ្នកដទៃ ហ៊ានបែងចែកសេចក្តីសុខសប្បាយផ្លូវ កាយដល់អ្នកដទៃបាន
រមែងទទួលបាននូវការលើកតម្កើង
និងការរាប់អានពីបុគ្គលទូទៅច្រើនប៉ុណ្ណា
បុគ្គលដែលបានបង្ករសេចក្តីទុក្ខលំបាកដល់អ្នកដទៃដើម្បីប្រយោជន៍សុខខ្លួនឯងក៏រមែងទទួលបានការតិះដៀល
និងការរង្កៀសចិត្តអំពីអ្នកដទៃទូទៅច្រើនប៉ុណ្ណោះដូចគ្នាដែរ។
ចំពោះសត្វលោក
ពិតមែនតែមិនអាចជ្រើសរើសកំណើតឲ្យខ្លួនឯងបាន ប៉ុន្តែបានកើត ជាមនុស្សហើយ
យើងអាចជ្រើសរើសផ្លូវដើរដោយខ្លួនឯងបាន គឺគេចចៀសវាងឲ្យផុតពីផ្លូវ មានបន្លា
ផ្លូវចោរ ផ្លូវសត្វសាហាវ ពោលគឺផ្លូវអកុសល បែរមករកផ្លូវកុសលជាផ្លូវស្អាត
ផ្លូវគ្មាន ភ័យអំពីអ្វីៗ ជាផ្លូវនាំឲ្យបានដល់ទីបំផុតទុក្ខ។ ការធ្វើទានគឺជាផ្លូវសង្គ្រោះមួយដ៏ប្រសើរក្រៃ
លែងជាស្បៀងក្នុងការដើរផ្លូវឆ្ងាយ។
ទី២៖ មិត្តល្អគប្បីសិក្សាថា
អាត្មាអញគប្បីនិយាយពិរោះ មិនទ្រគោះគម្រោះគម្រើយទៅរកមិត្តសម្លាញ់ខ្លួនឡើយ។
សេចក្តីចម្រើនយ៉ាងពិតប្រាកដនៅក្នុងជីវិតមនុស្សយើង គឺសេចក្តីចម្រើនផ្នែកកុសលធម៌
អ្នកចម្រើនដោយគុណធម៌ ឈ្មោះថាជាអ្នកទំនុកបម្រុងព្រះពុទ្ធ សាសនាធ្វើឲ្យចម្រើនលូតលាស់ក្នុងសន្តានចិត្តរបស់ខ្លួន។
សេចក្តីចម្រើននៃព្រះពុទ្ធសាសនាពិតប្រាកដ
គឺសេចក្តីចម្រើនផ្លូវចិត្តនៃពុទ្ធបរិស័ទ ហ្នឹងឯង
ចិត្តរបស់ពុទ្ធបរិស័ទនឹងចម្រើនរុងរឿងនោះ ក៏អាស្រ័យនិងព្រះធម៌ក្នុងសាសនាជា គ្រឿងចិញ្ចឹមបីបាច់រក្សាជានិច្ចកាល
ដូចទារកតូចអាស្រ័យនឹងទឹកដោះម្តាយដែរ គឺថាបើយើងយកសីលធម៌ព្រះពុទ្ធសាសនាមកធ្វើជាអាហារ
ជគ្រឿងបីបាច់រក្សាខ្លួន ចិត្តរបស់មនុស្សក៏នឹង
ចម្រើនដោយសេចក្តីស្អាត ចម្រើនដោយពន្លឺភ្លឺស្វាង និងចម្រើនដោយសេចក្តីស្ងប់។
វាចាដ៏ពិរោះគួរដល់សង្គ្រោះចិត្ត គឺជាវាចាររបស់អ្នកដែលមានចិត្តស្អាត ចិត្តភ្លឺស្វាង
ចិត្តស្ងប់។
ទី៣៖ មិត្តល្អគប្បីសិក្សាថា
អាត្មាអញត្រូវធ្វើប្រយោជន៍ដល់មិត្ត។ ការមិនបៀតបៀនគ្នា
គឺជាការមិនបៀតបៀនទាំងខ្លួនឯង ទាំងអ្នកដទៃជាហេតុនៃសេចក្តីសុខ ចំណែកការបៀតបៀនគ្នាជាហេតុនៃការភ័យខ្លាច
មិនស្ងប់ក្នុងជីវិត ព្រោះអាស្រ័យនូវបុគ្គលអ្នកប្រថ្នាឲ្យការរស់នៅមានសេចក្តីប្រសើរ
ត្រូវកុំធ្វើអំពើបៀតបៀនផ្សេងៗ កុំព្យាបាទ ហើយត្រូវរក្សាខ្លួនដោយស្មារតី
ត្រេកអរក្នុងសេចក្តីមិនប្រមាថ។
ការបៀតបៀនខ្លួនឯងដោយការប្រព្រឹត្តអំពើអបាយមុខដូចជាការលេងស្រី
បរិភោគទឹកស្រវឹង ប្រព្រឹត្តល្បែងស៊ីសង និងខ្ជិលជាដើម
ទោះមិនបានបៀតបៀនអ្នកដទៃដោយផ្ទាល់ក៏ដោយ តែវាបានបៀតបៀនដោយផ្ទាល់ឬដោយប្រយោល ដូចជាការធ្វើឲ្យទន់ខ្សោយស្មារតី
សង្គមមិនចម្រើនលូតលាស់ បញ្ចុះតម្លៃវង្សត្រកូលក្រុមគ្រួសាររបស់ខ្លួន
មានវិវាទញឹកញាប់ រវាងប្តីប្រពន្ធជាដើម
ស្រែកឡូឡារំខានអ្នកជិតខាងព្រោះហេតុដូច្នេះ ដើម្បីឲ្យបានជាមនុស្ស ល្អ
មិត្តល្អត្រូវប្រព្រឹត្តអំពើជាប្រយោជន៍ផ្ទុយអំពីការបៀតបៀននេះ គឺជា
មង្គលដ៏ឧត្តម។
ទី៤៖ មិត្តល្អគប្បីសិក្សាថា
អាត្មាអញត្រូវសង្គ្រោះមិត្តសម្លាញ់ដោយមិនលើកតម្កើងខ្លួន គឺត្រូវ
ធ្វើជាមនុស្សប្រកបដោយចរិយាមារយាទថ្លៃថ្នូរ។
ជីវិតសព្វថ្ងៃមានសេចក្កីដឹងខ្លួន ដឹងអារម្មណ៍
ដឹងរឿងគឺជានាទីនៃសភាវធម៌ពិតម្យ៉ាង បានដល់វិថីចិត្តដែលប្រព្រឹត្តតគ្នាមិនដាច់ ពាក្យថា
ប្រព្រឹត្តតគ្នាមិនដាច់ គឺជាវិថីចិត្តតាមទ្វារណាមួយ ក្នុងទ្វារ៦កើតឡើងហើយរលត់ក្នុងវិថីចិត្ត
ក្នុងទ្វាដទៃកើតឡើងជាថ្មីបន្តអំពីវិថីចិត្តមុនមានការកើតរលត់បន្តគ្នារហូត។ ពុទ្ធបរិស័ទត្រូវ
ដឹងថាអ្វីជាជីវិត អ្វីជាការកើតរស់ជីវិតមិនទៀងយ៉ាងណា លោកបែកធ្លាយយ៉ាងម៉េចទើបរំលត់ ឬកាត់បន្ថយនៃការប្រកាន់នៃមិត្តសម្លាញ់ព្រោះជាអ្នកមិនប្រកាន់ខ្លួន។
ទី៥៖ មិត្តល្អគប្បីសិក្សាថា
អាត្មាអញមិននិយាយបោកបញ្ឆោត ដោយការនិយាយ
កុហក់ ឲ្យ ខុសអំពីសេចក្តីពិតដល់មិត្តសម្លាញ់ឡើយ។
វាចាមាន៣យ៉ាងគឺ វាចាលាមក១ វាចាផ្កា១ វាចា
ទឹកឃ្មុំ១។ វាចាលាមកបានដល់ការនិយាយកុហក់ វាចាផ្កាបានដល់ការមិននិយាយកុហក់
វាចាទឹកឃ្មុំបានដល់ការនិយាយពិរោះមានប្រយោជន៍។ ដូច្នេះមនុស្សល្អគប្បីសិក្សាថា អាត្មា
អញមិនគួរពោលពាក្យកុហក់ឡើយ។ មនុស្សនិយាយកុហក់ ជាអ្នកខ្វះគុណធម៌ ជាបុថុជ្ជនអន់ ។
ឈើអណ្តែតទឹកប្រសើរជាងមនុស្សនិយាយកុហក់ ប្រសើរជាងមនុស្សគ្មានគុណធម៌ទាំង ឡាយ។
No comments:
Post a Comment