Sunday, September 9, 2012

ទឹកតែ កាន់សីល

កូនប្រុសសម្លាញចិត្ដឪពុក …ចូរកូនស្ដាប់តំណាលរឿងខាងក្រោមនេះ   ដោយគំនិតសុទិដ្ឋិនិយមណា
ឪពុកសង្ឃឹមថា រឿងខាងក្រោមនេះ នឹងនាំមកឲ្យកូននូវកម្លាំងចិត្ដដ៏ប្រសើរដើម្បីយកទៅបដិបត្ដិក្នុងការរស់នៅ
នាពេលអនាគតប្រកបដោយសេចក្ដីថ្លៃថ្លូរបាន …
«« … ដោយទឹកមុខប្រកបដោយស្នាមញញឹមរីករាយនៃបុរសវ័យជំទង់ម្នាក់   បាននិយាយទៅកាន់
ទឹកតែ ( គុណធម៌ម្យ៉ាង ) ថា ៖ ទឹកតែ … អ្នកមកនៅជាមួយខ្ញុំ ១ឆ្នាំកន្លងមកហើយ       ចាប់តាំងពីពេល
ដែលជីវិតខ្ញុំទទួលវត្ដមានរបស់អ្នកមកដល់ ខ្ញុំឃើញថា ជីវិតខ្ញុំមានការអភិវឌ្ឍន៏ផ្នែកវិជ្ជមាន ជាច្រើន ។    ខ្ញុំ
មានសេចក្ដីរីករាយណាស់ដែលទឹកតែ តែងតែជួយដល់ជីវិតខ្ញុំ មកជាដូច្នេះ ។         ទឹកតែ និយាយតបដល់
បុរសនោះវិញថា ៖ លោកម្ចាស់ ! ធម្មតា ខ្ញុំជាគុណធម៌នៅជាមួយបុគ្គលណា     ខ្ញុំរមែងបម្រើដល់បុគ្គលនោះ
ដោយសេចក្ដីសង្វាតព្យាយាមដូច្នោះឯង នេះជាកិច្ចការរបស់ខ្ញុំ នោះទេ ។     បុរសនិយាយតបថា ៖   ទឹកតែ
ឈប់ហៅខ្ញុំថាលោកម្ចាស់ដូចនេះទៀតទៅ ! តាមពិត អ្នកមានគុណជាអនេកណាស់ចំពោះជីវិតខ្ញុំ …   ជីវិត
មួយនេះ បើពុំបានអ្នកមកជួយទេនោះ ខ្ញុំពុំដឹងជាតែលតោលចោលម្សៀតដល់កំរិតណាទេ     ព្រោះតែទង្វើ
ប្រកបដោយសេចក្ដីប្រមាទ និងចម្កួតល្ងង់ឥតវិចារណាញាណរបស់ខ្លួន ។ ទឹកតែ និយាយតបថា ៖   ទាំងនេះ
ខ្ញុំ ក៏ត្រូវសូមអរគុណដល់លោកម្ចាស់នោះផងដែរ … ទឹកតែខ្ញុំ ថ្វីដ្បិតតែមានអាយុច្រើនតំណក៏ពិតមែន ប៉ុន្ដែ
មនុស្សលោកបានបង់បាត់ខ្ញុំជាយូរណាស់មកដែរហើយ …បើកុំតែបានលោកម្ចាស់ រើសខ្ញុំឲ្យមកនៅជាមួយដូច
ពេលនេះ ក្នុងលោកសន្និវាសនេះ ក៏នឹងឥតមាននរណាស្គាល់ខ្ញុំ ទៀតនោះដែរ ។
ណ្ហើយ! …យើងឈប់និយាយពីរឿងនេះតទៀតទៅ , បុរសវ័យជំទង់និយាយ ,ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមានរឿង១ផ្សេង
ទៀត ចង់ឲ្យទឹកតែជួយដល់ខ្ញុំ ។ ទឹកតែសួរថា ៖ តើជារឿងអ្វីទៅ ?
បុរស ប្រាប់ថា ៖ មួយរយៈនេះ ខ្ញុំបានពិចារណាមកច្រើនដែរហើយ      ព្រោះតាមការណែនាំរបស់អ្នកពីមុនមក
ខ្ញុំ រកមិត្ដទាំង ៥នាក់នោះ មិនទាន់បានគ្រប់នៅឡើយទេ    ( មិត្ដ ៥ នាក់នោះ គឺ ភក្ដីភាព១ ក្ដីព្យាយាមត្រូវ១
ការមានសតិត្រូវ១ សមាធិត្រូវ១ និងបញ្ញា១ )    សព្វថ្ងៃ ខ្ញុំដឹងថា ខ្លួនខ្ញុំមានតែមិត្ដ ភក្ដីភាពតែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ។
ខ្ញុំ មានការបារម្ភខ្លាំង ខ្លាចតែថាជីវិតនេះ នឹងមិនមានដំណើរឲ្យបានល្អ នាពេលអនាគតទេ ទោះបីជាខ្ញុំមានរូបអ្នក
ជាមិត្ដនៅក្បែរនោះក៏ដោយ ហេតុដូច្នេះហើយ ខ្ញុំពិចារណាឃើញថា ពីពេលនេះតទៅមុខ   ខ្ញុំចង់ទទួលយកសីល
៥ មកទុកក្នុងជីវិតផងដែរ …តើទឹកតែ យល់ឃើញយ៉ាងណា ? ។    ទឹកតែ និយាយថា ៖ នេះ ជាការប្រសើរ
នោះទេតើ ! ខ្ញុំជាគុណធម៌នេះ រឹងរឹតតែសប្បាយចិត្ដថែមទៀត បើសិនជា លោក ព្រមទទួលសីល៥ មកបដិបត្ដិ
ក្នុងជីវិតផងទៀតនោះ ។ សីល៥ មិនត្រឹមតែចម្រើនសេចក្ដីសុខសប្បាយដល់លោក តែម្យ៉ាងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្ដែថែម
ទាំងចម្រើនរុងរឿងដល់សេចក្ដីសុខអ្នកដទៃជាច្រើនទៀតនោះដែរ ដោយទង្វើប្រកបជាសីលធម៌ពិត និងសុជីវធម៌
ពិតដែលមាននៅក្នុងសីល ៥ នោះឯង … ខ្ញុំ សូមគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងចំពោះទង្វើបែបនេះ ។ បុរសនិយាយដោយ
សេចក្ដីរីករាយថា ៖ ទឹកតែ ! អ្នកជាមិត្ដដ៏ល្អណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ … ចំពោះរឿងនេះ    ខ្ញុំក៏ចង់ឲ្យអ្នកចូលរួមជួយខ្ញុំ
ជាបន្ដទៀតដែរ …តើអ្នកសុខព្រមចិត្ដដែរទេ ? ទឹកតែឆ្លើយតបថា៖ បាទ !   ខ្ញុំពិតជាសុខចិត្ដព្រមចូលរួមជាមួយ
លោកចំពោះការបដិបត្ដិសីល៥នេះ ព្រោះថាគុណធម៌៤យ៉ាងរបស់ទឹកតែ( កត្ដញ្ញូ ក្ដីអំណត់អត់ធន់ ការចែករំលែក
និងចងនិស្ស័យមិត្ដ ) ក៏ត្រូវការការចម្រើនធម៌ពីលោកម្ចាស់ព្រមនោះដែរ ខ្ញុំជាទឹកតែនេះ ក៏មានបំណងថានឹងចម្រើន
គុណធម៌នៃខ្លួនឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរឡើងៗ ដើម្បីថែរក្សាកេរ្ដិ៏ដំណែលផៅពង្ស
វង្សត្រកូលខ្លួនឲ្យជាយូរអង្វែងនោះដូចគ្នា ។ …»»
កូនប្រុសសំណព្វចិត្ដឪពុក ! រឿងមួយនេះ ពិតជានាំមកឲ្យកូន ស្គាល់អំពីរឿងល្អៗច្រើនមកហើយ ទាំងមិត្ដ៥
យ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ជីវិត និងគុណធម៌ដ៏ពិសេសម្យ៉ាងទៀត ( គុណធម៌ទឹកតែ ) ដើម្បីចម្រើនជីវិតកូនឲ្យបានសុខ
សប្បាយ រស់នៅប្រកបដោយសេចក្ដីសុខពិតហ្នឹងគេ ។ ឪពុកប្រើជីវិតថ្ងៃនេះ មិនបានជាល្អនោះឡើយ …ចូរកូន
សម្លាញ់ចិត្ដឪពុក ប្រើជីវិតនាពេលបច្ចុប្បន្នឲ្យប្រសើរឡើងៗណា៎ … ឪពុកមិនមានអ្វីចែកដល់កូន ក្រៅអំពីការខិត
ខំប្រឹងប្រែងរៀបចំជីវិតឲ្យបានល្អនាពេលបច្ចុប្បន្ននោះទៀតទេ …ជីវិតនាពេលអនាគតរបស់កូន គឺអាស្រ័យការខំប្រឹង
ក្ដីឧស្សាហ៍ព្យាយាមពីរូបកូន ដោយខ្លួនឯង …ឥតមានជនដទៃឯណា ជួយកូនចំពោះការរៀបចំជីវិតឲ្យបានប្រសើរឡើង
នោះបានទេ …។ សូមឲ្យកូនសម្លាញ់ចិត្ដឪពុក ទទួលបានសុភមង្គលពិតប្រាកដ សេចក្ដីសុខពិតប្រាកដ និងសុខដុម
រម្យនាពិតប្រាកដសម្រាប់ជីវិត …៕

របៀបហាត់អនុវត្តសរសេរភាសាអង់គ្លេស

- ព្យាយាមសរសេរគំនិតប្រចាំថ្ងៃជាភាសាអង់គ្លេស ឧ. សរសេរអំពីបញ្ហាជីវិត គំនិតផ្ទាល់ខ្លួន...
- ពេលសរសេរកុំបារម្ភពីលំដាប់លំដោយនៃគំនិត
- អានឡើងវិញមួយសប្តាហ៍ម្តង នូវកំណត់ត្រារបស់ខ្លួន
- ជ្រើសរើសយកគំនិតឬប្រធានបទណាមួយដែលអ្នកពេញចិត្តយកមកបកស្រាយពង្រីកបន្ថែម
- យកអត្ថបទដែលសរសេររួចឲ្យមិត្តភក្តិឬគ្រូជួយកែ
ប្រែសម្រួលដោយៈ សេវាកម្មបកប្រែអិនលីត nlitservice@gmail.com
អក្ខរាវិរុទ្ធៈ salarean.com

របៀបរៀនភាសាអង់គ្លេសប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព

ការរៀនភាសាត្រូវគិតពីកត្តាសំខាន់ពីរ គឺ ប្រភពចំណេះដឹង និងរបៀបសិក្សា។
១. ប្រភពចំណេះដឹង
ចំណេះដឹងដែលទទួលបាន កើតចេញមកពីបីប្រភព គឺៈ
- គ្រូបង្រៀន អាចផ្តល់ចំណេះដឹងបាន ៤០%
- សៀវភៅ អាចផ្តល់ចំណេះដឹងបាន ៣០%
- ប្រភពផ្សេងៗ (គ្រួសារ មិត្តភក្តិ...) អាចផ្តល់ចំណេះដឹងបាន ៣០%
អ្នកសិក្សាគួរដឹងថាចំណេះដឹងភាសាកើតមកពីប្រភពចំបងៗទាំង បីខាងលើ ហើយគួរគប្បីប្រមូលចំណេះពីប្រភពទាំងបីឲ្យបានច្រើនបំផុត។ អ្នកសិក្សាភាគច្រើន ច្រើនផ្តោតលើចំណេះដឹងដែលបានមកពីគ្រូ មិនសូវបានអានសៀវភៅ ឬអនុវត្តស្រាវជ្រាវបន្ថែមពីមិត្តភក្តិឬក្រុមគ្រួសារទេ អញ្ចឹងទៅពួកគេមិនទទួលបានចំណេះដឹង ១០០% ទេ។ គួរពិចារណាថា ប្រសិនបើគ្រូបង្រៀន ១០០ ហើយយើងចាប់បានទាំង ១០០ នោះមានន័យថា យើងបានចំណេះត្រឹមតែ៤០% នៅឡើយទេ ៦០% ភាគរយទៀតត្រូវទៅរកពីប្រភពផ្សេង គឺពីសៀវភៅ និងមិត្តភក្តិឬអ្នកដទៃទៀត។
ក្រុមអ្នកជំនាញ បានរកឃើញថាប្រសិនបើអ្នកសិក្សាទទួលបានចំណេះ១០០% នោះគេចំណាយពេលត្រឹមតែ ៣ ទៅ ៥ ប៉ុណ្ណោះ ជំនាញភាសារបស់គេនឹងឡើងដល់កម្រិតល្អឥតខ្ចោះ។
២. របៀបសិក្សា
ការសិក្សាត្រូវផ្អែកលើគោលការណ៍ចំបង៤យ៉ាង ដែលមិនអាចផ្តាច់ចេញពីគ្នាបាន គឺអាន សរសេរ និយាយ និងស្តាប់។ ការអានច្រើនជួយបង្កើនចំណេះមូលដ្ឋានដែលបង្កលក្ខណៈងាយស្រួល ដល់ការសរសេរ។ ស្តាប់ច្រើន នាំឲ្យងាយស្រួលនិយាយ។ ជំនាញទាំងបួន ជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។ គេតែងនិយាយថា វិធីដ៏ល្អបំផុតក្នុងការរៀនភាសាគឺអនុវត្តវាជាប្រចាំ។
ចងក្រងសម្រួលដោយ salarean.com

ការត្រៀមខ្លួនប្រលង

ដើម្បីទទួលបានជោគជ័យគ្រប់សមរភូមិប្រលងអ្នកត្រូវត្រៀម ខ្លួនឲបានពេញលេញបំផុត។ អ្នកត្រូវត្រៀមខ្លួនចាប់តាំងពីពេលចូលរៀនមុខវិជ្ជានីមួយៗរហូត មក។ អ្នកត្រូវកត់ចំណាំនិងសង្ខេបខ្លឹមសារសំខាន់ៗ រួចចំណាយពេលរំលឹកមេរៀនជាប្រចាំដោយចំណាយពេលត្រឹម៥ឬ១០ នាទី។អ្នកគួរកត់ចំណាំលើសៀវភៅអានផងដែរដើម្បីងាយស្រួលរំលឹក ម្តងម្កាល។ វិធីសាស្ត្រនេះអាចជួយឲអ្នករៀបចំឯកសារមានសណ្តប់ធ្នាប់ល្អ និងអាចរក្សាការចងចាំបានប្រមាណ៨០%។ ធ្វើបែបនេះ
អ្នកមិនសូវនឿយហត់សំរុករៀនពេលកៀកប្រលង។

(១) មុនពេលប្រលង

តើត្រូវត្រៀម ខ្លួនយ៉ាងដូចម្តេចមុនពេលប្រលងបញ្ចប់វគ្គសិក្សា? ចាប់ផ្តើមរៀនពីចំនុចណាមក? រៀបចំឯកសារយ៉ាងណា? រៀបចំកាលវិភាគសិក្សាយ៉ាងណា?

ការរៀបចំឯកសារ

វីធីល្អបំផុតសម្រាប់ត្រៀមប្រលងគឺរៀប ចំឯកសារដែលបានរៀនរួចទាំងអស់ឲមានសណ្តាប់ធ្នាប់ ទាំងសៀវភៅអាន សៀវភៅសរសេរ និងកំណត់ត្រាចំណាំ។ ចូរសង្ខេបខ្លឹមសារសំខាន់ៗដាក់ក្រដាសមួយសន្លឹក ហើយចងចាំសេចក្តីលំអិតក្នុងខួក្បាល។

ការរៀបចំពេលវេលា

ចូររៀបចំកាលវិភាគរៀនត្រៀម ២ឬ៣ សប្តាហ៍មុនពេលប្រលង។ ក្នុងកាលវិភាគនេះត្រូវមាន ម៉ោងបរិភោគអាហារ ម៉ោងការងារ ម៉ោងប្រជុំ ម៉ោងរៀននៅសាលា ម៉ោងធ្វើកិច្ចការសាលា និងម៉ោងសម្រាប់ធ្វើកិច្ចការផ្សេងទៀត។ ចូររកពេលបន្ថែមទៀតសម្រាប់រៀនត្រៀមប្រលង។

នៅសប្តាហ៍ចុងក្រោយមុនពេលប្រលង ចូររៀបចំពេលកាលវិភាគដោយឡែកមួយដែលមានម៉ោងប្រលង ម៉ោងបរិភោគ និងពេលសំរាក។ អ្នកត្រូវដឹងថាអ្នកត្រូវមានសុខភាពល្អនិងប្រាជ្ញាឆ្លាតវៃក្នុងពេលប្រលង ដូចនេះអ្នកមិនគួរគម្បីយកពេលបរិភោគឬពេលដេក មករៀនបន្ថែមទេ។

សប្តាហ៍នៃការប្រលងមកដល់ អ្នកគួររំលឹកមេរៀនទាំងឡាយឲបានស្ទាត់ល្អ ដោយប្រើប្រាស់នូវឯកសារដែលបានរៀបចំរួចខាងដើម។

ជួយខ្លួនឯង

ខាងក្រោមនេះគឺជាអ្វីដែលអ្នកអាចជួយខ្លួនឯងបានមុនពេលប្រលងៈ
ស្វែងយល់ពីការប្រលងលើមុខវិជ្ជានីមួយៗឲបានច្រើនដូចដែលអាច ធ្វើទៅបាន។ ចូរសួរគ្រូរបស់អ្នកអំពីប្រភេទសំណួរដែលអាចនឹងចេញនៅពេលប្រលង ហើយសម្ភារៈអ្វីខ្លះដែលត្រូវការឬអនុញ្ញាតឲយកចូលពេលប្រលង ដូចជាម៉ាស៊ីនគិតលេខ និងវចនានុក្រមជាដើម។ ចូរស្នើរសុំវិញ្ញាសាដែលធ្លាប់ចេញពីឆ្នាំមុនដើម្បីធ្វើជា គម្រូសម្រាប់ត្រៀមប្រលង។
ពេលទន្ទេញមេរៀនម្តងៗ ចូរសាកល្បងស្មានថាសំណួរប្រភេទណាអាចនឹងចេញពេលប្រលង។ ប្រសិនបើអ្នកមានពេល ចូរសាកល្បងឆ្លើយសំណួរទាំងនោះយ៉ាងពេញលេញឲដូចជាពេលប្រលងជាក់ ស្តែង។
គិតក្នុងផ្លូវវិជ្ជមានៈ ដោយសារតែយើងបានត្រៀមខ្លួនយ៉ាងពេញលេញសម្រាប់ការប្រលងដូចនេះយើង ត្រូវមានគំនិតសុទិដ្ឋិនិយមថា"ការប្រលងរបស់ខ្ញុំនឹងប្រព្រឹត្តិទៅ ប្រកបដោយជោគជ័យ"។ តែបើអ្នកមិនបានត្រៀមខ្លួនពេញលេញគ្រប់គ្រាន់ទេ អ្នកគ្រាន់តែដាស់តឿនខ្លួនឯងថា"ដោយពឹងលើ សុខភាពល្អ ប្រាជ្ញាវៀងវៃ និងចិត្ត ស្រស់ថ្លា របស់ខ្លួន ខ្ញុំប្រាកដជាំអាចជួយខ្លួនឯងបាន ចំពោះអ្វីដែលខ្ញុំមិនបានត្រៀម"។
កុំព្យាយាមធ្វើឲអារម្មណ៍ស្រស់ថ្លាដោយការដើរលេងឬមើលកុនពេលយប់ មុនប្រលងឲសោះ។ ទង្វើបែបនេះ ជាការរំខានដល់ការចងចាំរបស់អ្នកទៅវិញទេ។ ចូរអានមេរៀនជំនួសវិញ រួចហើយចូលគេងយ៉ាងស្កប់ស្កល់។ ព្រឹកឡើងញ៉ាំអាហារពេលព្រឹកយ៉ាងឈ្ងុយឆ្ងាញ់ ហើយបន្តដំណើរកំសាន្តចុងក្រោយជាមួយមេរៀន រួចចូលប្រលងយ៉ាងរីករាយ។

(២) ពេលប្រលង

ការរៀបចំខ្លួនប្រលង

ត្រូវមកដល់បន្ទប់ប្រលងឲបានមុនម៉ោងដើម្បីធ្វើចិត្តឲស្ងប់ និងរំលឹកមេរៀន ខ្លះៗ(ប្រសិនបើអ្នកចំាមិនច្បាស់ត្រង់ណាមួយ)។ ការមកយឺតធ្វើឲប៉ះពាល់ដល់ការប្រលងដោយសារតែអារម្មណ៍មិនស្ងប់។ អ្នកដែលមកយឺតតែងតែច្របូកច្របល់ក្នុងចិត្តជានិច្ចកាល ហើយទំរាំតែតាំងចិត្តបានក៏ខាតពេលល្មមគួរសមដែរ។ " ខ្ញុំមកយឺតៗ...ខាតម៉ោងៗ...ប្រញាប់ឡើង..."។
ជៀសវាងការជជែកជាមួយមិត្តភក្តិ(បើមានត្រូវឲខ្លី) ព្រោះវាអាចប៉ះពាល់ដល់ការចងចាំឬការតាំងចិត្តរបស់អ្នកពេលប្រលង។ ក្នុងពេលប្រលងចូរអានសំណួរនីមួយៗដោយប្រុងប្រយ័ត្ន និងស្តាប់ការណែនាំ របស់គ្រូឬអនុរក្សមុខវិជ្ជានីមួយៗក្នុងពេលប្រលង (បើយើងមិនស្តាប់ការណែនាំទេ ជួនកាលយើងបង្ខាតពេលវេលាធ្វើសំណួរដែលគេកាត់ចោលពីការប្រលងដោយសារតែ វាខុសឬពិបាកពេក)។ បើមានចំងល់ត្រូវតែសួរឲច្បាស់ កុំធ្វើទាំងងឿងឆ្ងល់។
ប្រសិនបើមិត្តរបស់អ្នកធ្វើហើយមុនរួចចេញទៅក្រៅបន្ទប់ ចូរកុំខ្វល់នឹងគេអី(ចង់ចេញដូចគេ)។ ចូរធ្វើកិច្ចការរបស់អ្នកដោយស្ងៀមស្ងាត់។ ពេលធ្វើចប់នឹងផ្ទៀងផ្ទាត់រូចហើយ សឹមចេញទៅ។

ការឆ្លើយសំណួរ

មុននឹងឆ្លើយសំណួរនីមួយៗ ចូរអានវាឲបានច្បាស់សិន។ ដើម្បីសន្សំពេលវេលា អ្នកគួរតែអានសំណួរទាំងអស់ឲចប់សិន ដើម្បើឲច្បាស់ថាលំបាកឬស្រួលប៉ុណ្ណា។ បន្ទាប់មកចូរប៉ាន់ស្មាន ពេលវេលាដែលនឹងចំណាយសម្រាប់សំណួរនីមួយៗ។ ជាចុងក្រោយ ចូរចាប់ផ្តើមឆ្លើយនឹងសំណួរដោយយកចិត្តទុកដាក់ (បើមានសំណួរបែបបកស្រាយ ចូរធ្វើវាមុន)។ មធ្យោបាយដែលល្អបំផុតគឺ ឆ្លើយសំណួរណាដែលចេះធ្វើមុន ហើយសល់ពេលសិមឆ្លើយសំណួរដែលមិនចេះ ឬរំលង និងមើលផ្ទៀងផ្ទាត់ឡើងវិញ ក្រែងមានភ្លេចភ្លាំង ឬភ័ន្តច្រឡំកន្លែងណាមួយ។

(៣) បន្ទាប់ពីពេលប្រលង

ពេលប្រលងចប់ភ្លាមៗ ការចងចាំរបស់អ្នកនៅច្បាស់លាស់អ្នកនៅឡើយ នេះជាពេលដ៏ប្រសើរដែលអ្នកត្រូវពិភាក្សាជាមួយមិត្តភក្តិរបស់អ្នក អំពីការប្រលងដែលទើបនឹងបញ្ចប់ នោះអ្នកនឹងដឹងអំពីៈ របៀបឆ្លើយរបស់ពួកគេ កន្លែងណាដែលអ្នកធ្វើខុស ហេតុអ្វី ហើយកន្លែងណាដែលអ្នកធ្វើត្រូវ។ អ្នកត្រូវដឹងថាការប្រលងមិនមែនដើម្បីតែពិន្ទុទេ គឺដើម្បីស្ទង់សមត្ថភាពនិងបង្កើនចំណេះដឹង។

ប្រែសម្រួលដោយៈ សេវាកម្មបកប្រែ អិនលីត nlitservice@gmail.com

របៀបផ្ចង់អារម្មណ៍សិក្សា

ការ ផ្ចង់អារម្មណ៍សិក្សាមុខវិជ្ជានីមួយៗជាប្រការចាំបាច់បំផុតដែលជួយ ឲ្យសិស្សនិស្សិតចាប់បានខ្លឹមសារមេរៀនច្បាស់ និងទទួលបានជោគជ័យពេលប្រឡង។ ជាការពិតរឿងរំខានអារម្មណ៍អាចកើតមានឡើងដោយសារកត្តាខាងក្រៅ និងកត្តាខាងក្នុងខ្លួន។ តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយគេអាចកាត់បន្ថយគ្រឿងរំខានទាំងនោះបានដោយ អនុវត្តនូវវិធីសាស្ត្រមួយចំនួនខាងក្រោម៖
១. ពេលសិក្សាម្តងៗចូរធ្វើខ្លួនឲ្យទំនេរ ចូរដក ទូរស័ព្ទ កុំព្យូទ័រ និងគ្រឿងរំខានផ្សេងទៀតយកទៅទុកមួយឡែក។ ចូរប្រាប់មិត្តភក្តិ ឬក្រុមគ្រួសាររបស់អ្នក កុំឲ្យរំខានអ្នកពេលកំពុងសិក្សា។
២. ចូរជ្រើសរើសកន្លែងរៀនដែលមានអនាម័យល្អនិងសីតុណ្ហភាពសមស្រប។ ចូររើសកន្លែងណាដែលស្ងាត់ ជៀសវាងកន្លែងណាដែលអ៊ូអរ។ ចូរជៀសវាងរៀននៅលើគ្រែគេង ព្រោះវានឹងធ្វើឲ្យអ្នកមានអារម្មណ៍ចង់គេងលេង។ ពេលសិក្សា ចូរអង្គុយឲ្យត្រង់ខ្លួន។
៣. ចូរយកតាមខ្លួនជាស្រេចនូវសម្ភារៈសិក្សាទាំងឡាយដែលអ្នកត្រូវការ រួមមានដូចជា សៀវភៅអាន សៀវភៅសរសេរ ប៊ិច ខ្មៅដៃ ហ្វឺតហាយឡាយ ម៉ាស៊ីនគិតលេខ និងទឹកផឹកជាដើម។
៤. ចូររៀននៅម៉ោងណាដែលអ្នកមានស្មារតីល្អ។ អ្នកត្រូវដឹងខ្លួនឯងថា អ្នកអាចក្រោករៀនពេលព្រលឹម រៀនដល់យប់ជ្រៅ ឬរៀនក្រោយពេលបាយបានដែរឬទេ។ ចូរជៀសវាងភេសជ្ជៈប៉ូវកម្លាំង និងឱសថ។
៥. ចូរសិក្សាតែរយៈពេល ៥០ ទៅ ៦០ នាទី បានហើយ រួចសម្រាកប្រាំទៅដប់នាទី។ ក្នុងចន្លោះពេលសម្រាកចូរបរិភោគអាហារសម្រន់ ឬទឹកផ្លែឈើ។
៦. ចូររៀបចំកាលវិភាគសិក្សា ហើយរៀនទៅតាមកាលវិភាគនោះ។ ចូររៀនមុខវិជ្ជាដែលលំបាកក្នុងពេលដែលអ្នកនៅមានស្មារតីពេញលេញ ដើម្បីជៀសវាងកុំឲ្យអ្នកធុញទ្រាន់។
៧. ចូរបែងចែកពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់បរិភោគ និងលំហាត់ប្រាណ។
សាលារៀន salarean.com

វិធីសាស្ត្រសិក្សាផ្សេងទៀត

គោលការណ៍១០យ៉ាងនាំឲ្យចងចាំមេរៀនបានល្អ
ទម្លាប់៩យ៉ាងដែលនាំឲ្យការសិក្សាទទួលបានជោគជ័យ
ការត្រៀមខ្លួនប្រលង
របៀបហាត់អនុវត្តសរសេរភាសាអង់គ្លេស
រៀនយ៉ាងម៉េចទើបទទួលបានចំណេះដឹងអតិបរមា?

រៀនយ៉ាងម៉េចទើបទទួលបានចំណេះដឹងអតិបរមា?

ច្រកផ្លូវសំខាន់ដែលអាចផ្តល់ចំណេះដឹងដល់អ្នកសិក្សារៀនសូត្ររួមមានៈ
១. ការអាន
២. ការសរសេរ
៣. ការសន្ទនា
៤. ការសង្កេត
ការអាន
គួរជ្រើសរើសយកសៀវភៅណាដែលផ្តល់ចំណេះដឹង។ គួរជៀសវាងសៀវភៅ ដែលអាចប្រែក្លាយជាថ្នាំពិល ឬសៀវភៅណាដែលអានហើយស្រង់យកប្រយោជន៍គ្មាន ខាតពេលឥតប្រយោជន៍។ ដើម្បីនឹងបានប្រយោជន៍អតិបរមាពីសៀវភៅ គេគួរប្រតិបត្តិតាមគោលការណ៍ដូចតទៅៈ
- ខិតខំអានសៀវភៅមួយក្បាល ឲយល់សេចក្តីជាក់ច្បាស់ ចាំខសំខាន់ៗ ប្រសើរជាងអានសៀវភៅដប់ក្បាលតែចាប់យកគោលសំខាន់មិនបាន។
- ទោះបីអានសៀវភៅក្តី ស្តាប់សន្ទរកថាក្តី ចូរកុំស្តាប់ឬអានត្រឹមតែសេចក្តីដែលបានឮ ឬឃើញ។ ចូរពិចារណាឲចូលដល់ជម្រៅអាថ៌កំបាំងពីខាងក្រោយអត្ថបទរបស់អ្នក និពន្ធ។
- ពេលអានសៀវភៅត្រូវខិតខំវិនិច្ឆ័យថាអ្នកនិពន្ធមានវិធីនិពន្ធយ៉ាង ម៉េច? ចូលចិត្តនិពន្ធរឿងអ្វីច្រើនជាងគេ? ហើយគួរប្រៀបធៀបជាមួយស្នាដៃរបស់អ្នកនិពន្ធផ្សេងទៀត តើមួយណាល្អជាង?
- ប្រការសំខាន់បំផុត គឺរាល់ពេលអានចប់ ត្រូវខិតខំនឹកថាយើងទទួលបានសេចក្តីអ្វីខ្លះ ហើយយើងបានប្រយោជន៍អ្វីខ្លះពីការអានសៀវភៅនេះ។
ការសរសេរ
ចំណេះដឹងដែលទទួលបានមកហើយ ជួនកាលនៅស្រពិចស្រពិល ប៉ុន្តែលុះបានចាប់ប៊ិចសរសេរចេញមកហើយ ក៏ស្រាប់តែច្បាស់លាស់ឡើងភ្លាមមួយរំពេច។ ការសរសេរមិនត្រឹមតែជួយកត់ត្រាកុំឲភ្លេចប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជួយនាំផ្លូវឲកើតគំនិតថ្មីៗទៀតផង។ សូមធ្វើតាមការណែនាំខាងក្រោមដើម្បីឲខួរក្បាលកាន់តែរួសរវើកៈ
- ហ្វឹកហាត់សរសេរជារៀងរាល់ថ្ងៃ នោះលោកអ្នកនឹងឃើញថាគំនិតរត់មកលោកអ្នកច្រើនជាងពេលដែលលោកអ្នកគិតឬនិយាយ ជាអនេក។
- ប្រសិនបើមានគំនិតអ្វីថ្មីលេចឡើង ត្រូវសរសេរទុកភ្លាម។
- ត្រូវហាត់កត់ត្រាកិច្ចការដែលលោកអ្នកនឹងត្រូវធ្វើនៅថ្ងៃស្អែក។ ស្អែកឡើងត្រូវពិនិត្យមើល កិច្ចការទាំងនោះ តើបានធ្វើអ្វីខ្លះ មិនបានធ្វើអ្វីខ្លះ។ ប្រសិនបើលោកអ្នកធ្វើបានដូច្នេះ រាល់ថ្ងៃ ត្រឹមតែមួយខែប៉ុណ្ណោះ លោកអ្នកនឹងឃើញថាខ្លួនឯងប្រែប្រួល។
ការសន្ទនា
ការសន្ទនាគឺជាផ្លូវដ៏ប្រសើរមួយដែលជួយឲយើងទទួលបានចំណេះ និងគំនិតជាច្រើន ទោះជាការសន្ទនានោះជាមួយមនុស្សប្រភេទណាក៏ដោយ។
- ពេលសន្ទនាជាមួយនរណាម្នាក់ យើងគួរដឹកនាំការសន្ទនាចូលដល់រឿងដែលដៃគូសន្ទនាស្ទាត់ជំនាញ បំផុត។ នេះជាផ្លូវនាំឲយើងទទួលបានចំណេះថ្មីៗ។
- គួរព្យាយាមស្តាប់ឲបានច្រើន និងនិយាយតិចតួចបានហើយ ព្រោះអ្នកនិយាយច្រើន ច្រើនតែគេធុញទ្រាន់។
ការសង្កេត
ចំណេះដែលមានប្រយោជន៍ក្រៃលែងដល់យើង បានមកពីការសង្កេត។ ការសង្កេតធ្វើឲយើងទទួលបានចំណេះថ្មីៗ និងស្រូបទាញយកចំណេះដឹងបានពីគ្រប់ទីកន្លែង។
- ត្រូវខិតខំហាត់សង្កេត មើលវត្ថុផ្សេងៗដោយល្អិតល្អន់ កុំមើលត្រឹមតែសំបកក្រៅ។
- ព្យាយាមសង្កេត ដោយធ្វើហាក់ដូចជានឹងត្រូវនរណាសួរយើងអំពីវត្ថុនោះ ហើយយើងប្រុងប្រៀបនឹងឆ្លើយប្រាប់ពេញលេញគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។
កាលបើបានប្រតិបត្តិតាម គោលទាំង២ខាងលើជាប្រចាំហើយ យើងនឹងទទួលបានប្រយោជន៍ជាទីបំផុត ព្រោះពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ មានរបស់ច្រើនណាស់ដែលឆ្លងកាត់ភ្នែកត្រចៀកយើង។ របស់ទាំងនោះអាចនឹងមានប្រយោជន៍ដល់យើង កាលបើមិនចេះសង្កេត ក៏ទុកដូចជាការបណ្តោយឲ "កំណប់ទ្រព្យដើររំលងទៅជារៀងរាល់ថ្ងៃ"។
(ស្រង់ចេញពី សៀវភៅនយោបាយអំរំខួរក្បាលដែលនិពន្ធដោយ ម៉ៅ សុវណ្ណា បោះពុម្ពលើទី១ឆ្នាំ ១៩៧១)

វិធីរៀនយកនិទ្ទេស A

ប្រឡង

១. រំលឹកមេរៀនដែលអាចនឹងចេញប្រឡងរៀងរាល់យប់មុនគេង។ ២. អានមេរៀនយ៉ាងហោចណាស់បីដងមុនពេលចូលរៀន រួចកត់ចំណាំខ្លឹមសារសំខាន់ៗ។
៣. ចាប់ឲ្យបាននូវមូលដ្ឋានគ្រឹះមុខវិជ្ជានីមួយៗ ដើម្បីងាយស្រួលរៀនមេរៀនក្រោយៗទៀត។
៤. មករៀនទៀងទាត់។
៥. រៀនធ្វើលំហាត់ពីសៀវភៅផ្សេងៗឲ្យបានច្រើន។
៦. ស្វ័យសិក្សាមុនពេលបវេសនកាលចូលមកដល់។
៧. ស្វែងរកកន្លែងស្វ័យសិក្សាដែលសមស្របបំផុតសម្រាប់ខ្លួនឯង។
៨. ហាត់សមធ្វើតេស្តប្រឡងឲ្យបានច្រើន។
៩. ធ្វើលំហាត់យ៉ាងហោចណាស់ឲ្យបានមួយម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ។
១០. រាប់អានមិត្តភក្តិឲ្យបានច្រើន ពិភាក្សាលំហាត់ និងស្វ័យសិក្សាជាមួយគ្នា។
១១. ពុះពារស្ទុះស្ទាស្រវាស្រទេញចង់បាននិទ្ទេស A។
១២.មានចិត្តស្រឡាញ់ការសិក្សា
១៣. បរិភោគអាហារដែលផ្តល់ផលល្អដល់សុខភាព។
សាលារៀន salarean.com

កិច្ចការ១០យ៉ាងដែលសិស្សនិស្សិតគួរធ្វើ

ដើម្បីជោគជ័យការសិក្សា

១. គ្រប់គ្រងពេលវេលាសិក្សាប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ២. ប្រកាន់ខ្ជាប់នូវទម្លាប់ល្អ៖ មើលមេរៀន ធ្វើកិច្ចការសាលាដែលគ្រូដាក់ឲ្យ និង មករៀនជាទៀងទាត់
៣. រៀនត្រូវមានទិសដៅជាស្រេចថាខ្លួនចង់បានត្រឹមណា
៤. ផ្ចង់អារម្មណ៍សិក្សានិងស្តាប់គ្រូពន្យល់បើមិនយល់ត្រង់ណាត្រូវហ៊ានសួរភ្លាម
៥. កត់ត្រាខ្លឹមសារមេរៀនសំខាន់ៗ
៦. ធ្វើកិច្ចការសាលាដែលគ្រូដាក់ឲ្យ ចូរចងចាំថាគ្រូដាក់លំហាត់ឲ្យធ្វើគឺសុទ្ធតែមានមូលហេតុ។ មូលហេតុនោះគឺធ្វើឲ្យអ្នកចេះដឹង។
៧. រំលឹកមេរៀនជារៀងរាល់ថ្ងៃ កុំរង់ចាំរហូតជិតដល់ថ្ងៃប្រឡងទើបមើលមេរៀន
៨. រៀបចំរបស់របរឲ្យមានរបៀបរៀបរយ បែងចែកកន្លែងទុកដាក់របស់ ហើយទុកដាក់របស់ឲ្យត្រូវកន្លែង
៩. រៀនដោយមានទឹកចិត្តចង់រៀន
១០. តាំងចិត្តរៀន តាំងចិត្តធ្វើយ៉ាងពិតប្រាកដ ព្យាយាមសិក្សា
ជោគជ័យនៅចំពោះអ្នក!
សាលារៀន salarean.com

គោលការណ៍១០យ៉ាងនាំឲ្យចងចាំមេរៀនបានល្អ

១. ត្រូវមានទឹកចិត្តស្រឡាញ់ចំណេះដឹងៈ លុះត្រាណាតែពេញចិត្តនឹងរៀន ទើបរៀនទៅចងចាំមេរៀនបានល្អ បើមិនមានចិត្តរៀនហើយពិបាកចងចាំណាស់។
២. ជ្រើសរើសយកគោលសំខាន់នៃមេរៀនយកមករៀន រួចស្វែងយល់លំអិតលើចំនុចធំៗនីមួយៗ។ ចំនុចគោលធំៗប្រៀបដូចជាមេដែក ចំណែកឯចំនុចលំអិតប្រៀបបានដូចជាកំទេចដែក កាលណាយើងចាប់បានមេដែកហើយ នោះយើងអាចស្រូបទាញយកកំទេចដែកបានដោយងាយ។ វិធីនេះជួយមិនឲ្យខួរក្បាលនឿយហត់ខ្លាំងពេក ពោលគឺចាប់យកតែចំនុចធំៗមកពិចារណា។
៣. រៀនដើម្បីចេះ មិនមែនរៀនតែពេលប្រឡងទេ ដូច្នេះជានិច្ចកាលចូរខិតខំរៀននិងចងចាំខ្លឹមសារមេរៀន។
៤. ចេះចំណេះដឹងមូលដ្ឋានកាន់តែច្រើនកាន់តែល្អៈ ប្រសិនបើយើងស្តាប់រឿងអ្វីមួយដែលថ្មីស្រឡាងនោះយើងពិបាកចាប់បាន អត្ថន័យទាំងស្រុងណាស់ តែបើយើងធ្លាប់ដឹងឬមានបទពិសោធន៍វិញ នោះយើងនឹងចាប់បានខ្លឹមសារដោយងាយ។ និសិ្សតភាគច្រើនតែងយល់ច្រឡំថាការរៀនមុខវិជ្ជានៅឆ្នាំមូលដ្ឋាន ក្រៅពីជំនាញរបស់ខ្លួនគឺជារឿងឥតប្រយោជន៍ តាមការពិតវាជួយឲ្យពួកគេងាយចាប់បាន ងាយសិក្សាជំនាញផ្សេងទៀត។ មុខអាជីពនាពេលអនាគត តែងចាប់ផ្តើមពីការសិក្សានៅឆ្នាំទី១។
៥. រៀបចំចំណេះដឹងឲ្យមានរបៀបរៀបរយៈ ប្រសិនបើអ្នកចង់ទិញរបស់ទាំងអស់ខាងក្រោមនេះ អ្នកប្រាកដជាពិបាកចងចាំទាំងអស់ណាស់ៈ សាច់ គោ ត្រសក់ ដូង ជី ល្ហុង សាច់ក្រក ដែកគោល ជក់ សៀវភៅ ត្រីងៀត ល្ពៅ ពូថៅ ប៊ិច ការ៉ុត...។ តែបើអ្នករៀបចំជាផ្នែកៗវិញ ពិតជាពុំសូវពិបាកចាំទេៈ
បន្លែៈ ត្រសក់ ល្ពៅ ដូង ជី ល្ហុង ការ៉ុត
សាច់ៈ សាច់គោ សាច់ក្រក ត្រីងៀត
សម្ភារៈរោងជាងៈ ដែកគោល ពូថៅ ជក់
សម្ភារៈសិក្សាៈ សៀវភៅ ប៊ិច
ចំណេះដឹងក៏មានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះដែរ ប្រសិនបើមិនរៀបឲ្យមានរបៀបទេ មិនអាចចងចាំបានល្អឡើយ។
៦. ទន្ទេញៈ ដើម្បីឲ្យចងចាំបានយូរ គ្មានអ្វីប្រសើរជាងការទន្ទេញទេ។ ចូររៀបចំមេរៀនឲ្យមានលំដាប់លំដោយ រួចហើយទន្ទេញឲ្យចាំ។ ពេលទន្ទេញចូរអានឲ្យលឺៗ ឬសរសេរ ឬ គូសវាស ធ្វើបែបនេះជួយឲ្យងាយចងចាំបានល្អ។
៧. សង្ខេបៈ អ្នកចិត្តវិទ្យាជឿថា ខួរក្បាលរបស់មនុស្សត្រូវការពេល ៤ វិនាទី ទៅ ១៥ វិនាទី ដើម្បីបង្រួមព័ត៌មានដែលទទួលបាន។ ព័ត៌មានដែលអ្នកទទួលបានពីមេរៀននីមួយៗ នៅមានសភាពទូលាយនៅឡើយ ដូចនេះអ្នកគួរតែរកពេលវេលាបង្រួមសង្ខេបវាឲ្យងាយស្រួលចងចាំ។ អ្នកគួរអានមេរៀនត្រួសៗឡើងវិញពេលរៀនចប់ភ្លាមៗដើម្បីឲ្យខួរ ក្បាលងាយស្រួលចងចាំទុក។ បើទន្ទេញទៀត កាន់តែប្រសើរ។
៨. បែងចែកពេលវេលាខ្លីៗសិក្សាៈ វិធីនេះមានប្រយោជន៍ជាងសិក្សារយៈពេលច្រើនម៉ោងដោយមិនសម្រាក ពីព្រោះ (១) រាងកាយនិងអារម្មណ៍បានសម្រាក (២) មានអារម្មណ៍ក្លៀវក្លាក្នុងការសិក្សា (៣) អស់បញ្ហារឿងមុខវិជ្ជាដែលមិនចូលចិត្តរៀន ព្រោះរៀនតិចៗខ្លីៗ (៤) សន្ទុះសិក្សាកើនឡើង ខួរក្បាលបើកទូលាយចំពោះរឿងអតីតកាលនិងអនាគតកាល។ ការរៀនដោយប្រើពេលខ្លីៗរួមមានដូចជាៈ រៀនពេលចេញលេងម្តងៗ រៀនពេលដើរមកថ្នាក់រៀន ឬរៀនពេលដើរទៅចំណតម៉ូតូ/ឡាន ដែលប្រើរយៈពេលត្រឹម ៥ នាទី ឬ ១០នាទី។
៩. ប្រើលំនឹកគិត ឬរូបភាពជួយដល់ការចងចាំ ដូចជាប្រើដ្រាក្រាមជាដើម ដែលធ្វើឲ្យខួរក្បាលដើរ១០០%។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររកឃើញថា ខួរក្បាលមនុស្សចែកជាពីរផ្នែក ខាងឆ្វេងសម្រាប់ទទួលព័ត៌មានជាសូរសំលេង ឯខាងស្តាំសម្រាប់ទទួលព័ត៌មានជារូបភាព(ឃើញភ្នែក)។ ប្រសិនបើអ្នកទន្ទេញមេរៀនតាមតែពាក្យនោះមានន័យថាប្រើបានតែ ចំណែកម្ខាងរបស់ខួរក្បាលតែប៉ុណ្ណោះ។ តែបើអ្នកទន្ទេញដោយប្រើពាក្យបូកផ្សំជាមួយនឹងរូបភាពឬគំនូសតាង ផ្សេងៗ នោះអ្នកនឹងបានប្រើនូវថាមពលពេញលេញរបស់ខួរក្បាល។
១០. យករូបភាពឬវត្ថុតាងណាមួយទុកជាការចំណាំផ្ទាល់ខ្លួន ឧទាហរណ៍យកមេរៀនចាស់ដែលយើងចាំបានល្អហើយ មកភ្ជាប់ជាមួយមេរៀនថ្មី ធ្វើដូច្នេះពេលណានឹកដល់មេរៀនចាស់ មេរៀនថ្មីក៏លេចផុសឡើង ងាយស្រួលចាំ មិនបាច់ប្រើកម្លាំងគិតច្រើន។
ប្រែសម្រួលដោយៈ សេវាកម្មបកប្រែ អិនលីត
សម្រួលខ្លឹមសារៈ salarean.com

ប្រយោជន៍ក្រមាខ្មែរ

កំណាព្យក្រមាខ្មែរ (បទពាក្យប្រាំពីរ)
អត្ថបទដើមទាំងស្រុងបោះពុម្ពផ្សាយដោយអង្គការសន្តិស្ម័គ្រចិត្ត (SVA)

នេះនឹងថ្លាថ្លែងចែងចរចា .................................... ស្តីពីក្រមាសូត្រអំបោះ
ក្រឡាចត្រង្គពណ៌ល្អស្រស់ ................................. កូនខ្មែរស្រណោះគេងអង្រឹង។
កូនប្រុសកូនស្រីលេងជាក្រុម .............................. ធ្វើកូនក្រមុំក្រមានឹង
ពេលងូតទឹកស្រះអូរឬស្ទឹង ................................. ពុកម៉ែស្ទុះវឹងយកមកផ្លាស់។
ផលពីក្រមាប្រើសព្វគ្រប់ .................................... បក់មូសដណ្តប់ប្រពៃណាស់
ប្រើបានទាំងក្មេងបានទាំងចាស់ ........................... ជួនជាពកប៉ះផ្សះផ្លុំស្អំ។
នារីផ្លាស់អាវតែងចងពុង ..................................... ស្រីស្រស់ឆោមយង់ទ្រង់សក្តិសម
ការកេរ្តិ៍ជាស្រីស្រស់ឧត្តម .................................... ពេលការងារខំជាឈ្នួតក្បាល។
ថ្ងៃក្តៅម្តេចក្តីយើងទទូរ ........................................ ដើរឆាប់ដើរយូរល្អត្រកាល
ពេលខ្លះស្រីទូលធ្ងន់ឬស្រាល .............................. ក្រមាទ្រាប់ក្បាលជារង្វេល។
ជួនជាសម្រាន្តប្រាណផ្ទាល់ក្តារ ............................ យើងក្រាលក្រមាជួសកន្ទេល
ខ្វះខ្នើយបត់កើយគេងលក់រេល ............................. ប្រើបានគ្រប់ពេលគ្មានខ្វល់អ្វី។
ពេលក្មេងតូចធំជុំអ៊ូអរ ........................................ បាយឡុកបាយឡទាំងប្រុសស្រី
ក្រមាត្រកួតធ្វើខ្សែតី ........................................... ប្រមោយដំរីលេងសប្បាយ។
ក្រមាធ្វើឈូងលាក់កន្សែង ................................... លេងចាប់កូនខ្លែងសើចក្អាកក្អាយ
ពេលណាងូតទឹកហែលជិតឆ្ងាយ ........................... ក្រមាបានក្លាយពោងបណ្តែត។
ចងក្បិនក្រមាឡើងដើមឈើ ................................ ដូងត្នោតលូតលើខ្ពស់រាប់ម៉ែត្រ
ក្រមាប្រើបានទាំងក្រុងខេត្ត ................................. ប្រយោជន៍ហួសហេតុថ្លែងពុំបាន។
បត់ចងធ្វើអាវអោយកូនចៅ .................................. ពេលណាស្អុះក្តៅអស់អង្គប្រាណ
បក់ជំនួសផ្លិតយ៉ាងចំណាន ................................. នៅគ្រប់សន្តានខ្មែរតែងប្រើ។
ចងជាទន្លីងឡើងដូងត្នោត .................................. ទាបខ្ពស់ម្តេចសោតសឹងប្រសើរ
ជៀសវាងគ្រោះថ្នាក់បានគ្រាន់បើ ......................... ដល់ដីចុះដើរយកបង់ក។
ទម្លាប់ខ្មែរយើងមកយូរយារ .................................. ចូលវត្តពានាស្រស់បវរ
ទាំងក្រមាសូត្រអំបោះស ..................................... កូនចៅប្រើតផៅសន្តាន។
ចង្កេះបុរសចងក្រមា ............................................ ងាយធ្វើកិច្ចការជុំវិញប្រាណ
មិនទើសមិនទាស់នាំរំខាន ................................... ការងារប៉ុន្មានតែងបានផល។
គំនូរចម្លាក់ឆ្លាក់លើថ្ម ........................................... ញើសហូរម្តេចក៏មិនអែកអល់
ក្រមាជូតញើសគ្មានសេសសល់ ........................... កូនខ្មែរមិនខ្វល់ទុកជាប់ប្រាណ។
ក្រមាចងថ្នក់ដក់បន្លែ ........................................... អ្នកចំការស្រែមិនដែលខាន
ចងថ្នក់ជាយពីរម្ខាងតាមបាន ............................... ទម្លាប់សន្តានដូចគ្នាដែរ។
ថ្ងៃមានកំដៅក្តៅចែងចាំង .................................... ក្រមាចងបាំងអោយមាសស្នេហ៍
បានម្លប់អោយកូនទាំងពុកម៉ែ ............................... ធ្វើចំការស្រែតាមត្រូវការ។
ពេលធ្វើដំណើរដើរស្រុកឆ្ងាយ ............................. សំពាយជាប់កាយទាំងយាយតា
ខោអាវសំពត់វេចក្រមា ........................................ ជារឿងធម្មតាតាមក្រមាន។
ពេលដាច់សង្វែងចូលព្រៃជ្រៅ ............................. គ្មានឆ្នាំងជាប់ទៅពេលពោះឃ្លាន
ក្រមាដំាបាយបានត្រូវរៀន ................................... ក្រមាធនធានខ្មែរប្រពៃ៕
បោះពុម្ពផ្សាយដោយអង្គការសន្តិស្ម័គ្រចិត្ត (SVA)
អត្ថបទដើម ជាកំណាព្យអមដោយរូបភាព

ល្បិចទី១៦ ដុតឲច្រឡោតបញ្ឆោតឲខឹង

ល្បិច ដុតឲច្រឡោត បញ្ឆោតឲខឹង សំដៅ ទៅលើប្រើពាក្យសំដី ឬសកម្មភាពអុជអាលធ្វើឲគេខឹងសម្បា ដើម្បីសម្រេចតាមបំណងរបស់ខ្លួន។ ល្បិចនេះ អនុវត្តន៍មានប្រសិទ្ធភាពចំពោះមនុស្សឆេវឆាវតក់ក្រហល់ មនុស្សនឹងធឹងអត់ធ្មត់ គេពិបាកដុតឲខឹងណាស់។ ឧទាហរណ៍ មនុស្សដូច ចាវ ឆាវ ពូកែសង្ស័យច្រើន មិនងាយជឿសំដីគេឡើយ ល្បិចបែបនេះមិនអាចប្រើការបានឡើយ បែរជាអាចកាំបិតចិតដងឯងវិញ។ ល្បិចដុតឲខ្លោច របស់ ខុង ម៉េង ពិតជាពូកែដល់កំពូល អាចអុជអាលទាល់តែ ចូវ យី ខឹងស្លាប់ ជេស្តេចឡាង ច្រឡោតទាល់តែក្ស័យជីវ៉ា តែមកប៉ះជាមួយ ស៊ីម៉ាអ៊ី ក៏ទាល់តំរិះ។

ប្រវត្តិពិតសម័យ ចាន់គួក (៤៧៥ មុនគ.ស ដល់២២១ មុនគ.ស)

នគរឈីន មានអំណាចនិងកម្លាំងខ្លាំងជាងគេ ជាញឹកញាប់តែងតែឈ្លានពាននគរជិតខាង។ អ្នកនយោយបាយដ៏កំពូលនាសម័យនោះ គឺឧបរាជ ស៊ូ ឈីង កំពុងរិះរកមធ្យោបាយដើម្បីចងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយនគរទាំងប្រាំមួយ គឺ នគរឈី ឈូ យាន ចាវ ហាង និង ខួយ រួមគ្នាជាធ្លុងមួយដើម្បីទប់ទល់នឹងនគរឈីនដ៏ខ្លាំងពូកែ។
ពេលបញ្ចុះបញ្ចូលនគរយាននិងនគរចាវបានហើយ ប្រុងចេញដំណើរទៅកាន់នគរខួយ ស្រាប់តែទទួលដំណឹងថា នគរឈីងកំពុងរៀបចំទ័ពប្រុងឈ្លានពាននគរចាវ។ ដំណឹងនេះធ្វើឲឧបរាជ ស៊ូ នឹកខ្វល់ខ្វាយយ៉ាងខ្លាំង គិតថាផែនការចងសម្ព័ន្ធភាពនគរទាំងប្រាំមួយរបស់ខ្លួន ពិតជាត្រូវបរាជ័យ។ ភ្លាមនោះ ក៏នឹកឃើញមធ្យោបាយមួយ សម្រេចថាត្រូវជ្រើសរើសមនុស្សម្នាក់ជាទីទុកចិត្តឲទៅនគរឈីន លៃយ៉ាងណាជ្រៀតចូលក្នុងនគរឈីនកាន់កាប់តួនាទីធំឲបាន។ តើអ្នកណាដែលត្រូវជ្រើសរើសឲទទួលភារកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនេះ? លោកឧបរាជ អង្គុយរិះគិតយ៉ាងយូរ ទើបនឹកឃើញមនុស្សម្នាក់ គឺ ចាង យី ដែលជាមិត្តរួមថ្នាក់របស់ខ្លួន។ ភ្លាមនោះក៏ហៅអ្នកជំនិត ពី សេង មកជួបរប្រាប់ពីគំនិតរបស់ខ្លួនហើយនិយាយថាៈ យើង មានសិស្សរួមថ្នាក់ម្នាក់ឈ្មោះ ចាង យី ឥឡូវនេះ កំពុងរស់នៅក្នុងនគរខួយ។ យើងឲមាសឯងមួយពាន់តម្លឹង ទៅអនុវត្តកិច្ចការ។ ឯងត្រូវក្លែងខ្លួនជាអ្នកជំនួញ ដូរឈ្មោះថា ជាស៊ី ហើយធ្វើដំណើរទៅកាន់នគរខួយ។ នៅពេលបានជួប ចាង យី ហើយត្រូវធ្វើបែបនេះឬបែបនោះ។ ពេលដែលត្រឡប់មកកាន់នគរ ចាវ វិញ ត្រូវអនុវត្តយ៉ាងនេះឬយ៉ាងនោះ។ រាល់កិច្ចការត្រូវប្រយ័ត្នប្រយែង កុំធ្វេសប្រហែសឲសោះ។
ជាស៊ី ទទួលបញ្ជាហើយ ក៏ចេញដំណើរទាំងយប់ទៅកាន់នគរខួយ។ ពេលនោះ ចាងយី ទើបទទួលការមាក់ងាយពីស្តេចឈូ ស្នាមរបួសទើបជាសះ ក៏ត្រឡប់ទៅកាន់នគរខួយវិញ សម្ងំខ្លួនពួនអាត្មានៅតែក្នុងផ្ទះ។ ជាស៊ី ក៏បានទៅដល់នគរខួយចំពេលដែល ចាងយី មានបំណងចង់ទៅជួប លោកឧបរាជ ស៊ូ ឈីង នៅនគរចាវដែរ។ ចៃដន្យក៏បានជួបគ្នា។ លុះជជែកគ្នា ដឹងថាជននេះមកពីនគរ ចាវ ទើប ចាងយី សួរៈ
ឮថា ឧបរាជថ្មីរបស់នគរចាវឈ្មោះ លោកឧបរាជស៊ូ ឈីង មែនទេ?
មែនហើយលោកប្រុសស្គាល់ឧបរាជស៊ូដែរឬ? ជាមិត្តភក្តិឬនៅស្រុកកំណើតជាមួយគ្នា? ជាស៊ីសួរ។
មិនត្រឹមតែជាមិត្តរួមថ្នាក់ទេ ថែមទាំងជាបងប្អូនធម៌ទៀតផង។ ចាងយី តបដោយរួសរាយ។
មែនឬ?ខ្ញុំពិតជាខ្វះការគួរសមជាមួយលោកប្រុសពេកណាស់ ដែលលោកជាមិត្តភក្តិជិតស្និទ្ធរបស់លោកឧបរាជ។ បើមានទំនាក់ទំនងល្អបែបនេះដែរ ម្តេចមិនទៅជួបគាត់រកកិច្ចការតិចតួចគ្រាន់នឹងធ្វើ។ ជាស៊ី និយាយយ៉ាងគោរពហើយបន្តៈ ពេលនេះកិច្ចការរកស៊ីរបស់ខ្ញុំចប់ល្មម គឺត្រូវត្រឡប់ទៅវិញ។ បើលោកប្រុសមិនយល់ទាស់ទេ រួមដំណើរទៅជាមួយគ្នាតែម្តងទៅយ៉ាងម៉េចដែរ?
ល្អដែរចំគំនិតដែល ចាងយី កំពុងគិត ក៏ឆ្លើយបាទតែម្តង។ រួចហើយគេក៏រួមដំណើរជាមួយគ្នា។ ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមកក៏ទៅដល់ទិសដៅដូចប្រាថ្នា។
មកដល់ក្រុង ជាស៊ី យកលេស ថាជាប់រវល់ការងារ ហើយថាផ្ទះរបស់ខ្លួននៅក្បែរៗនោះដែរ ក៏ទុកឲ ចាងយី ស្នាក់នៅផ្ទះសំណាក់។
ថ្ងៃបន្ទាប់ ចាងយី ក៏ធ្វើដំណើរទៅកាន់សំណាក់ឧបរាជ ស៊ូឈីង ដើម្បីសុំជួបតែអ្នកយាមមិនបានបញ្ជូនដំណឹងនេះទៅក្នុងសំណាក់ទេ មិនអនុញ្ញាតឲចាងយី ចូលទៅក្នុង តែក៏មិនឲត្រឡប់ទៅវិញដែរ។ បន្តបន្ទាប់ក្នុងសភាពបែបនេះជាច្រើនថ្ងៃ រហូតដល់ថ្ងៃទីប្រាំមួយទើបអ្នកយាមបញ្ជូនដំណឹងនេះទៅខាងក្នុង សំណាក់។ តែអ្នកយាមខាងក្នុងប្រាប់ថា កិច្ចការរបស់លោកឧបរាជមមាញឹកណាស់ ឲប្តូរថ្ងៃជួបទៅថ្ងៃក្រោយវិញ។ ចាងយី ក៏រង់ចាំបែបនេះអស់ជាច្រើនថ្ងៃថែមទៀត តែគ្មានដំណឹងរហូត ឯសាហ៊ុយក៏កាន់តែខើច ខឹងខ្លាំងណាស់ថានឹងត្រឡប់ទៅវិញ តែម្ចាស់ផ្ទះសំណាក់ក៏មិនអនុញ្ញាតឲត្រឡប់ទៅវិញដែរ ដោយនិយាយថាៈលោក ប្រុសបានជាមកហើយ ទ្រាំចាំប៉ុន្មានថ្ងៃទៀតទៅគង់តែបានជួបទេ។ បើសិនជាលោកប្រុស ស្រាប់តែចាកចេញទៅបាត់បែបនេះ ពេលដែលលោកឧបរាជអនុញ្ញាតឲចូលជួប តើឲខ្ញុំដោះស្រាយយ៉ាងណាទៅវិញ? ដូច្នេះទោះត្រូវចាំមួយឆ្នាំឬកន្លះឆ្នាំ ក៏ខ្ញុំមិនអនុញ្ញតឲលោកប្រុសចាកចេញទៅដែរ។
ចាងយី ទាល់គំនិត ក៏សុខចិត្តទ្រាំស្នាក់នៅតទៅទៀតទាំងចិត្តធុញថប់ ទោះចង់ទៅរក ជាស៊ី ក៏គ្មានអ្នកណាស្គាល់។ ច្រើនថ្ងៃកន្លងផុតទៅ ចាងយី ទ្រាំលែងបាន ក៏ដើរសំដៅទៅសំណាក់លោកឧបរាជ ដើម្បីសុំលា។ ពេលនោះទើបមានការអនុញ្ញាតឲចូលជួប គឺជួបនៅថ្ងៃស្អែក។
ស្អែកឡើង ចាងយី ស្លៀកពាក់យ៉ាងសមរម្យ ចូលជួបឧបរាជតាំងពីព្រលឹម តែត្រូវអ្នកយាមឃាត់ ដោយនិយាយយ៉ាងក្រអឺតថាៈ លោកឧបរាជកំពុងតែជាប់រវល់ យ៉ាងម៉េចចាំបន្តិចមិនបានទេឬ?
ចាងយី ក្តៅឥតឧបមា ឈរចាំយ៉ាងមួហ្មង។ ក្រឡេកមើលទៅមន្រ្តី ចេញចូលមិនដាច់។ ពេលជិតថ្ងៃត្រង់ទើបឮគេហៅឲចូលជួប។ ចាងយី គិតថា ឧបរាជ ស៊ូឈីង នឹងមកទទួលដោយផ្ទាល់ តែបែជាខកបំណង ដោយលោកឧបរាជអង្គុយធ្វើព្រងើយ រួចសួរយ៉ាងសោះកក្រោះថា សុខសប្បាយជាទេ? ចាងយី ខឹងឡើងបែកផ្សែង ហើយមិនអើពើនឹងសំដី ស៊ូឈីង។
ដល់ពេលអាហារថ្ងៃត្រង់ល្មម ស៊ូឈីង ក៏និយាយទៅកាន់ ចាងយី ថា កិច្ចការយើងមមាញឹកពេកធ្វើឲឯងចាំយូរ ឥឡូវគិតបាយទឹកសិន ហើយយើងមានរឿងខ្លះនិយាយជាមួយឯង។ រួច ក៏ឲអ្នកបំរើរៀបតុ ឲចាងយីនៅខាងក្រោម ចំណែកខ្លួនអង្គុយខាងលើដដែល។ ចាងយី ឃើញម្ហូប ស៊ូឈីង សុទ្ធតែស្រាឆ្ងាញ់ ម្ហូបឆ្ងុយ គ្រឿងសមុទ្រ ចំណែកខ្លួន គឺសម្លទឹកមួយមុខ គោកមួយមុខ បាយវិញចង់ធំក្លិនបាវទៅហើយ។
ដោយគ្មានជំរើសព្រោះជំពាក់ប្រាក់ផ្ទះសំណាក់ច្រើនផង ចាងយី បរិភោគទាំងខឹងផងខ្មាសផង កែវភ្នែកទាំងគូឡើងក្រហមស្ទើរឆេះ។
ឧបរាជស៊ូ ក៏បញ្ជាៈ សូមអញ្ជើញភ្ញៀវឡើងមកជួប។
ចាងយី ក៏ងើបឈរឃើញ ស៊ូឈីង នៅអង្គុយធ្វើព្រងើយនៅខាងលើ ពិតជាទប់កំហឹងលែងបានហើយ ក៏បោះជំហានទៅចង្អុលមុខឧបរាជ ស៊ូឈីង ដោយពាក្យអសុរោះសព្វបែបយ៉ាង។
ចាងយី ត្រឡប់មកផ្ទះសំណាក់វិញពោរពេញដោយកំហឹង និងមិនបានផលប្រយោជន៍អ្វីមកជាប់ខ្លួនសោះ។ ពេលមកដល់ផ្ទះសំណាក់វិញ ជួនជា ជាស៊ី មកដល់ល្មម ក៏រ៉ាយរ៉ាប់គ្រប់រឿងរ៉ាវប្រាប់ ហើយថាខ្លួននឹងទៅកាន់នគរឈីន ព្រោះក្នុងចំណោមនគរទាំង៧ ឈីនមានអំណាចខ្លាំងជាងគេ មានកម្លាំងអាចវៃនគរចាវបាន។ បើសិនជានគរឈីន ត្រូវការខ្លួនជាចាំបាច់ ខ្លួនពិតជាលើកទ័ពមកវាយនគរចាវពុំខាន សឹងសឹកគំនុំដែល ស៊ូឈីង មើលងាយខ្លួន។
ជាស៊ី ក៏ចូលរួមដំណើរទៅនគរឈីន ជាមួយ ចាងយី ដោយក្លែងថាទៅសួរសុខទុកបងប្អូន។ ជាស៊ី ជួយចេញថ្លៃផ្ទះសំណាក់ឲហើយក៏ចេញដំណើរទៅ។ ទៅដល់នគរឈីន ជាស៊ី ជួយផ្តល់ប្រាក់និងទំនុកបំរុង ចាងយី សព្វបែបយ៉ាង ដើម្បីធ្វើសកម្មភាពទំនាក់ទំនង។ មិនយូរប៉ុន្មាន ចាងយី ក៏ទទួលបានការពេញចិត្តពីស្តេចឈីន តែងតាំងជាទីប្រឹក្សាពិសេស រួមពិភាក្សារាល់កិច្ចការធំៗរបស់កងទ័ព។
ពេលនោះ ជាស៊ី ក៏សុំលា ចាងយី ត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ។ ចាងយី ក៏និយាយថាៈ
ខ្ញុំមានថ្ងៃនេះ ក៏អាស្រ័យលើការជួយជ្រោមជ្រែងរបស់លោកទាំងអស់។ ខ្ញុំគិតថានឹងសងគុណលោកវិញ។ យ៉ាងម៉េច បានជាប្រញាប់ចង់ទៅផ្ទះវិញហើយ? ជាស៊ី សើចហើយនិយាយថាៈ
គួរតែសងគុណមិត្តរួមថ្នាក់លោកវិញទៅ! ទើបរៀបរាប់ ប្រាប់ ចាងយី នូវអ្វីដែលឧបរាជស៊ូ ឲគេធ្វើ។ ស្តាប់ចប់ ចាងយី ភ្ញាក់ខ្លួនដូចគេដាស់។ តាមពិតអ្វីៗ សុទ្ធតែជាគំរោងការណ៍របស់ របស់ស៊ូឈីង ធ្វើឡើងដើម្បីរូបខ្លួន។ ចាងយី ដកដង្ហើមវែងហើយនិយាយថាៈ
ឯងត្រឡប់ទៅវិញ ប្រាប់លោកឧបរាជផងថា ដរាបណា ចាងយី នៅមានជីវិត ដាច់ខាតមិនទៅឈ្លានពាននគរទាំងប្រាំមួយ ដាច់ខាតមិនបំផ្លាញផែនការសម្ព័ន្ធភាព នគរទាំងប្រាមួយរបស់លោកឡើយ។
(ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ល្បិចទល់មេឃ ភាគី ដែលរៀបរៀងដោយ គីម ឃាង)

យុទ្ធសាស្ត្រទាំង៣៦របស់ចិនបូរាណអនុវត្តក្នុងជំនួញបច្ចុប្បន្ន

យុទ្ធសាស្ត្រប្រើពេលមានប្រៀបឈ្នះ
១. បាំងមេឃឆ្លងសមុទ្រ
២. ឡោមព័ទ្ធក្រុងវ៉ើយជួយក្រុងចាវ
៣. ខ្ចីកាំបិតសម្លាប់មនុស្ស
៤. សន្សំកម្លាំងចាំឱកាស ទុកឲ្យសត្រូវបញ្ចេញឲ្យអស់កម្លាំងសិន
៥. ឆ្លៀតឆក់ប្លន់ពេលភ្លើងឆេះ
៦. បញ្ឆោតពីកើត វៃពីលិច
យុទ្ធសាស្ត្រឱកាសនិយម
៧. ធ្វើនំអត់ម្សៅ ឬគ្មានតែអាចបង្កើតឲ្យមាន
៨. លួចរត់តាមឈើនឆាំង
៩. សម្លឹងមើលភ្លើងឆេះពីត្រើយម្ខាង
១០. លាក់កាំបិតស្នៀតក្នុងស្នាមញញឹម
១១. ចាញ់ដើម្បីឈ្នះ
១២. លួចពពែតាមផ្លូវ
យុទ្ធសាស្ត្រវាយប្រហារ
១៣. វាយស្មៅបង្អើលពស់
១៤. ខ្ចីសពសង្គ្រោះព្រលឹង
១៥. បញ្ឆោតខ្លាចេញពីរូង
១៦. ដោះលែងមុនចាប់ក្រោយ
១៧. បោះដុំថ្មទាក់យកគុជ
១៨. បំបែកសំបុកចោរដោយចាប់មេចោរ
យុទ្ធសាស្ត្របន្លំ
១៩. ដកអុសចេញពីក្រោមផ្ទះ
២០. ចាប់ត្រីក្នុងទឹកល្អក់
២១. លួចរត់ដូចរ៉ៃមាសសកខ្លួន
២២. បិទទ្វាចាប់ចោរ
២៣. ចងមិត្តនឹងអ្នកឆ្ងាយ វាយប្រហារអ្នកជិត
២៤. ខ្ចីផ្លូវទៅវៃ កួ
យុទ្ធសាស្ត្របំភ័ន្ត
២៥. លួចដូរធ្នឹមសសរ
២៦. ចង្អុលផ្លែជេរផ្កា
២៧. ធ្វើពុតជាឆ្កួត តែមានសតិជានិច្ច
២៨. ដកជណ្តើរចេញពេលសត្រូវឡើងដល់ដំបូល
២៩. ដោតផ្កាលើដើមឈើ
៣០. ប្រែពីភ្ញៀវទៅជាម្ចាស់ផ្ទះ
យុទ្ធសាស្ត្រប្រើពេលអស់សង្ឃឹម
៣១. ល្បិចស្រីស្អាត
៣២. ល្បិចក្រុងទទេ
៣៣. ចារកម្មឡង
៣៤. ល្បិចសាច់កម្ម
៣៥. ល្បិចបន្តបន្ទាប់
៣៦. រត់គេចៈ ល្បិចល្អបំផុត
ស្រង់ចេញពីសៀវភៅ 36 Strategies of the Chinese, The: Adapting Ancient Chinese Wisdom to the Business World, by Wee Chow Hou

សាលារៀន salarean.com

១២យ៉ាងដើម្បីបញ្ញាឈ្លាសវៃ

១. ជជែកគ្នាជានិច្ចកាលតែកុំវែងពេក កុំរំខានមិត្តរបស់អ្នក
២. និទានរឿងឬនិយាយរឿងកំប្លែងសើចលេងដោយកម្រ (បើនិយាយត្រូវឲខ្លី)
៣. មិននិយាយបញ្ចើចបញ្ចើរឲគេតបមកខ្លួនវិញ
៤. ជៀសវាងការនិយាយខ្សិប ក្នុងចំណោមមនុស្សម្នា
៥. ជៀសវាងការនិយាយពីខ្លូនឯង
៦. ត្រូវហ៊ានទទួលស្គាល់ការពិត និងបើកចិត្តឲទូលាយ នៅពេលដែលពាក្យសំដីមិនប្រយ័ត្នប្រយែងមួយចំនួនត្រូវបានគេប្រើ ដើម្បីលើកគុណសម្បត្តិនរណាម្នាក់ តែបានប៉ះពាល់ដល់រូបអ្នក
៧. ពេលនិយាយជាមួយនរណាម្នាក់ត្រូវសំលឹងមុខគេ ដើម្បីឲដឹងថាគេយល់ស្របឬអត់
៨. កុំនិយាយឬស្តាប់ "ពាក្យនិន្ទា" និង "រឿងអាស្រូវ"
៩. កុំធ្វើត្រាប់គេ ព្រោះអ្នកដែលត្រូវគេធ្វើត្រាប់តាម រមែងអាម៉ាស់មុខជាធម្មតា ហើយគេមិនដែលភ្លេចទេនូវភាពអាម៉ាស់នេះ
១០. កុំពោលពាក្យគំរោះគំរើយដោយស្រែកឬសំលុតខ្លាំងៗ។ ពាក្យអាក្រក់ៗ នឹងលេចចេញដោយមិនដឹងខ្លួន ហើយភាពកោងកាច ក៏នឹងកើតឡើងបន្ថែមទៀត
១១. ការសើចលឺៗ ជាភាពរីករាយសម្រាប់មនុស្សល្ងង់ ឥតសណ្តាប់ធ្នាប់ប៉ុណ្ណោះ អ្នកដែលមានសីលធម៌ល្អ គេគ្រាន់តែញញឹមតែមិនដែលសើចឡើយ
១២. អ្វីដែលអ្នកនិយាយ ចូរនិយាយឲច្បាស់ ឲសមរម្យ និងប្រកបដោយស្នាមញញឹម៕
ប្រែសម្រួលដោយ សេវាកម្មបកប្រែ អិនលីត nlitservice@gmail.com

មនុស្ស១០ប្រភេទដែលត្រូវគេមើលងាយ

(១) មនុស្សស្រីម៉េម៉ាយ
(២) មនុស្សពិការ
(៣) មនុស្សគ្មានញាតិមិត្ត
(៤) មនុស្សមានបំណុលច្រើន
(៥) មនុស្សឈឺច្រើន
(៦) មនុស្សមានមិត្តអាក្រក់
(៧) មនុស្សអស់ទ្រព្យ
(៨) មនុស្សខ្សត់ចំណីអាហរ
(៩) មនុស្សទំនេរការ
(១០) មនុស្សជរា
ពុទ្ធោវាទ ស្រង់ចេញពីសៀវភៅប្រជុំវប្បធម៌ខ្មែរ

របៀបដាក់ឈ្មោះកូនចៅខ្មែរនៅសម័យបូរាណ

នៅសម័យបូរាណ ខ្មែរដាក់ឈ្មោះកូនចៅទៅតាមក្បូនខ្នាត សឹងរកគ្រូអាចារ្យគន់គូរទស្សទាយមើលតាមពាលារាសីត្រឹមត្រូវ។ ម្យ៉ាងទៀតចំនួនព្យាង្គក៏ត្រូវស្របតាមវណ្ណៈគ្រួសារដែរ ដែលមានជាលំដាប់តាមពូជពង្សដូចតទៅៈ
ក. ចំពោះព្រះរាជបុត្រព្រះមហាក្សត្រ
ព្រះនាមនីមួយៗមានពីបួនព្យាង្គឡើងទៅដូចជា ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទជ័យវរ្ម័ន្តទី៧ វិរកុមារ សុរិយកុមារ។

ខ. ចំពោះរាជវង្សានុវង្ស និងមន្រ្តីដែលព្រះរាជាតែងតាំងជាក្សត្រពេញអង្គ
ព្រះនាមត្រូវមានយ៉ាងច្រើនត្រឹមតែបីព្យាង្គ ដូចជា វិរយៈ ប៉ូរក្ខស៊ី ពិស្ណុលោក(មន្ត្រីរាជវង្ស)។
គ. ចំពោះបុត្រមន្ត្រី គហបតី និងមន្ត្រីកត្តិយស
នាមបុត្រត្រូវមានយ៉ាងច្រើនពីរព្យាង្គដូចជា សម្បត្តិ ចំរើន សុខា ។ល។
ឃ. ចំពោះបុត្រប្រជារាស្ត្រសាមញ្ញទូទៅ
នាមបុត្រមានតែមួយព្យាង្គឬមួយម៉ាត់ទេពោលគឺ ឈ្មោះ សុខ សៅ ម៉ែន ម៉ុក ជា គង់ ។ល។
បើរាស្ត្រណាបានធ្វើជាមន្ត្រីកាលណា គេគ្រាន់តែបន្ថែមទៅលើឈ្មោះទាំងនោះ នូវគោរម្យងារដូចជា ពញា ឧកញ៉ា ។ល។
(ស្រង់ចេញពីសៀវភៅ បរិវាស័ព្ទក្នុងភាសាខ្មែរ និពន្ធដោយស៊ីសុវត្ថិ ប៉ូរក្ខស៊ី ឆ្នាំ១៩៧២)

អាថ៌កំបាំងទី៨ដើម្បីក្លាយជាសេដ្ឋីៈ សន្សំ/វិនិយោគប្រាក់មុនទូរទាត់ឲ្យអ្នកដទៃ

អាថ៌កំបាំងទី៨ដើម្បីក្លាយជាសេដ្ឋីៈ សន្សំ/វិនិយោគប្រាក់មុនទូរទាត់ឲ្យអ្នកដទៃ

ដកប្រាក់សម្រាប់សន្សំ/វិនិយោគមុនពេលទូរទាត់ឲ្យអ្នកដទៃ
ចូរដកប្រាក់១០%នៃចំណូលរបស់អ្នកយកទៅសន្សំឬវិនិយោគ។ ប្រសិនបើអ្នកដកប្រាក់ ១០០ ដុល្លារ ក្នុងមួយខែជាប់ជាប្រចាំ យកទៅវិនិយោគដែលផ្តល់ផលចំណូលកើនឡើង ១០% ប្រចាំឆ្នាំ នោះពេលចូលនិវត្តន៍អ្នកនឹងមានប្រាក់ ១១១៨០០០ ដុល្លារ។ មានសុភាសិតមួយពោលថា "ប្រសិនបើអ្នកមិនអាចសន្សំប្រាក់បានទេ នោះគ្រាប់ពូជមហិមាក៏មិននៅជាមួយអ្នកដែរ"។ ការបង្កើតទម្លាប់សន្សំ និងវិនិយោគមិនមែនជារឿងងាយស្រួលទេ តែបើអ្នកធ្វើបាន អ្នកប្រាកដជាទទួលបានជោគជ័យខាងហិរញ្ញវត្ថុ។ ចូរទម្លាប់ចាយវាយរិះគិតគ្រប់រឿង។ មុននឹងចំណាយគិតសិន។ ចូរពន្យារពេល ឬបង្វែរចិត្តដែលចង់ទិញរបស់អ្វីមួយឲ្យបានមួយអាទិត្យសិន ឬបើមិនដូច្នោះទេមួយខែ។ ពន្យារពេលកាន់តែយូរ ទិញបានកាន់តែថោក។ កុំឲ្យដូចពាក្យគេថា " រកបានច្រើនចាយក៏ច្រើន" ឬ "ទូកធំ ក្តោងធំ"។ ប្រសិនបើអ្នកពិបាកសន្សំ ១០% ចូរចាប់ផ្តើមពី ១% រួចកើនឡើងរហូត ទៅជា ៣% ៤% ។ល។ ក្នុងរវាងមួយឆ្នាំ អ្នកនឹងអាចសន្សំបាន ១០% ឬ ១៥% ដល់ពេលនោះចំណូលនិងចំណាយក៏នឹងមានតុល្យភាព ក្នុងពេលជាមួយគ្នាប្រាក់សន្សំ និងប្រាក់វិនិយោគក៏ចេះតែរីកធំឡើង។ អ្នកនឹងកាន់តែប្រយ័ត្នប្រយែង លើការចាយវាយ និងចាប់ផ្តើមជម្រះបំណុលអស់ពីខ្លួន។ ក្នុងរវាងពីរឆ្នាំ អ្នកនឹងគ្រប់គ្រងបានទាំងស្រុងលើហិរញ្ញវត្ថុ ហើយអ្នកនឹងដើរចូលគន្លងសេដ្ឋី។ វិធីនេះមានប្រសិទ្ធភាពចំពោះអ្នកដែលបានសាក។ ចូរសាកមើលដោយខ្លួនអ្នកផ្ទាល់។
(ស្រង់ចេញពីសៀវភៅ The 21 Success Secrets of Self-Made Millionaires, by Brian Tracy )

លក្ខណៈ១៦នៃមិត្តល្អ

១. នឹកដល់មិត្តដែលបែកគ្នា
២. ត្រេកអរនឹងមិត្តមករក
៣. ចង់តែឲមិត្តមកលេង
៤. ត្រេកអរនឹងទទួលមិត្តយ៉ាងរាក់ទាក់
៥. ស្រឡាញ់មិត្តរបស់មិត្ត
៦. ស្អប់សត្រូវរបស់មិត្ត
៧. ចេញមុខការពារមិត្ត
៨. គាំទ្រអ្នកសរសើរមិត្ត
៩. ប្រាប់អាថ៌កំបាំងចំពោះមិត្ត
១០. ជួយលាក់អាថ៌កំបាំងរបស់មិត្ត
១១. ទុកដាក់នឹងកិច្ចការរបស់មិត្ត
១២. សរសើរបញ្ញារបស់មិត្ត
១៣. ត្រេកអរនឹងសុខចំរើនរបស់មិត្ត
១៤. ឈឺឆ្អាល់នឹងវិនាសភាពរបស់មិត្ត
១៥. នឹងដល់មិត្តពេលបានចំណីឆ្ងាញ់
១៦. រាយចំណែកឲមិត្ត
ដកស្រង់ចេញពី សៀវភៅប្រជុំវប្បធម៌ និពន្ធដោយ ឡុង ផ្លែង

ទស្សនៈបុរសនិងស្រ្តីអំពីស្នេហា

- ចំពោះបុរស ចំណងស្នេហាទឹកដី ធំជាងចំណងស្នេហាប្តីប្រពន្ធ
- ចំណងស្នេហាប្តីប្រពន្ធ ធំជាងចំណងស្នេហាឪពុកម្តាយ។
- ចំពោះស្រ្តី ចំណងស្នេហាឪពុកម្តាយ ធំជាងចំណងស្នេហាប្តីប្រពន្ធ
- ចំណងស្នេហាប្តីប្រពន្ធ ធំជាងចំណងស្នេហាទឹកដី។
ដូចនេះទាំងបុរសទាំងស្រ្តី សុទ្ធតែឲតម្លៃស្នេហាប្តីប្រពន្ធ គឺទីពីរទាំងអស់។ ហេតុនេះហើយបានជាពួកគេចូលចិត្តលែងលះគ្នាណាស់។ H.L Mencken
ស្រង់ចេញពី សៀវភៅអាថ៌កំបាំងអំពីបុរស រៀបរៀងដោយ ហង្ស ផាវី

បុរសស្រ្តីរមែងចងមេត្រីស្នេហាដោយរបៀប៨យ៉ាង

(១) ធ្វើចរិតស្រគតស្រគំ
(២) ស្រស់ស្រាយដាក់គ្នា

(៣) និយាយទៀងទាត់ស្មោះស្មាន
(៤) ពាលពាក្យពិរោះ
(៥) នឹករលឹកចង់ជួបមុខ
(៦) តែងខ្លួនហ៊ឺហាខុសជនដទៃ
(៧) ជូនអំណោយ (ផ្កា...)
(៨) ស្មោះស្ម័គ្រ
(ដកស្រង់ចេញពីច្បាប់ស្រីព្រះអង្គឌួង)

តើបុរសកំពុងគិតអ្វី? ស្រ្តីកំពុងគិតអ្វី?

- (មនុស្សប្រុស) ពេលមានបញ្ហាមនុស្សប្រុស ចូលចិត្តនៅម្នាក់ឯង មិនចង់ឲគេសួរដេញដោលច្រើន មិនចង់ឲគេឃើញថាខ្លួនទន់ខ្សោយ ហើយក៏មិនត្រូវការពាក្យលួងលោមដែរ។ (មនុស្សស្រី) ពេលមានបញ្ហាមនុស្សស្រីត្រូវការនិយាយចេញមកក្រៅបន្ធូរអារម្មណ៍ តានតឹង នាងត្រូវការអ្នកលួងលោមយល់ចិត្តថ្លើម និងយល់អារម្មណ៍ឈឺចាប់របស់នាង។
- (មនុស្សប្រុស) បុរសចង់ឲស្រ្តីនៅស្និទ្ធស្នាលខណៈពេលសប្បាយរីករាយ។ (មនុស្សស្រី) ស្រ្តីចង់ឲបុរសនៅក្បែរក្នុងគ្រាទុក្ខព្រួយ ពិបាកចិត្ត។
- (មនុស្សប្រុស) បុរសនឹងមួម៉ៅប្រសិនបើស្រ្តីធ្វើឲគាត់មានអារម្មណ៍ថា គាត់មិនមែនជាបង្គោលគ្រួសារ ដូចជារអ៊ូរឿងប្រាក់ចំណូលមិនគ្រប់គ្រាន់ជាដើម។ (មនុស្សស្រី) ស្ត្រីនឹងមួម៉ៅប្រសិនបើបុរសសំដែងឲឃើញថា គាត់មិនមែនជាមេផ្ទះដ៏ល្អ ដូចជារអ៊ូថាផ្ទះមិនស្អាតជាដើម។
- (មនុស្សប្រុស) បុរសមិនចូលចិត្តនិយាយពាក្យថា "ស្រឡាញ់" ទេ តែចូលចិត្តបង្ហាញតាមរយៈទង្វើដូចជា ខំរកស៊ីជាដើម។ បុរសគិតថា ធ្វើកិច្ចការធំៗតែពីរបីគ្រប់គ្រាន់នឹងជំនួសពាក្យថាស្រឡាញ់បាន ហើយ។ (មនុស្សស្រី) ស្រ្តីចូលចិត្តឮពាក្យថា "ស្រឡាញ់" ពិសេសក្រោយរៀបការរួច ដើម្បីឲនាងកាន់តែមានជំនឿចិត្ត។ ស្ត្រីចូលចិត្តឲបុរសធ្វើល្អជាប់ជាប្រចាំ មិនគិតរឿងធំឬតូចទេ ផ្កាមួយទង និងរថយន្តមួយគ្រឿង មានតម្លៃប៉ុនគ្នាក្នុងចិត្តស្រ្តី។
- (មនុស្សស្រី) ស្រ្តីចង់ឲបុរសជួយការងារផ្ទះ ជួយមើលកូន តែមិនព្រមនិយាយ បែរជារអ៊ូ។ (មនុស្សប្រុស) ឯបុរសរង់ចាំឲស្រ្តីនិយាយ ទើបជួយ។
- (មនុស្សស្រី) ស្រ្តីពេលមកពិភាក្សា នាងចង់បានការជួយសម្រេចចិត្ត និងពាក្យផ្តល់កម្លាំងចិត្តដែលធ្វើឲនាងមានអារម្មណ៍ថាខ្លួនមាន តម្លៃ។
- (មនុស្សស្រី) ស្ត្រីទ្រាំមិនបានទេ បើនាងមានអារម្មណ៍ថាបុរស លាក់កំបាំងការពិតអ្វីមួយជាមួយនាង។ (មនុស្សប្រុស) ស្របពេលជាមួយគ្នានោះ បុរសគិតថាលាក់បាំងរឿងនោះដើម្បីឲស្រ្តីសប្បាយចិត្ត តែបែរជាធ្វើឲនាងកាន់តែខឹងខ្លាំងឡើងទៅវិញ។ ស្រ្តីចូលចិត្តឈ្លេចរកចម្លើយបើនាងសង្ស័យអ្វីមួយ ធ្វើឲបុរសធុញទ្រាន់ រឹតតែបិទមាត់មិនប្រាប់។
(ស្រង់ចេញពី សៀវភៅត្រៀមខ្លួនក្លាយជាគ្រួសារថ្មី ដែលរៀបរៀងដោយលោកច័ន្ទឫទ្ធី)

លក្ខណៈស្រ្តីគ្រប់លក្ខណ៍

ស្រ្តីដែលប្រកបដោយលក្ខណៈ៣១យ៉ាងហៅថាស្រីគ្រប់លក្ខណ៍ៈ
១. មិនចេះអេចអូចនិយាយដើមគេ។
២. ចេះគួរសមក្រោកទទួលមាតាបិតានិងស្វាមី។
៣. ដឹងគុណ តបគុណ មាតាបិតាញាតិសន្តាន ទាំងពីរខាង។
៤. មិនចេះដេកថ្ងៃ។
៥. មិនភ្លីភ្លើភ្លេចមុខភ្លេចក្រោយ។
៦. ចេះថែទាំរបស់ទ្រព្យ។
៧. មិនផិតក្បត់ស្វាមី។
៨. មិនចេះប្រច័ណ្ឌស្វាមី។
៩. គ្មានកលមាយា។
១០. មិនរំសាយសក់ឲគេឃើញ។
១១ . មានចិត្តអត់ធន់ធ្ងន់ធ្ងរ។
១២. មានជើងស្រាលមិនដើរតន្ត្រំក្តុងក្តាំង។
១៣. មិនឈរឬអង្គុយសំញែងកាយឲគេឃើញ។
១៤. មិនដើរញ៉ិកញ៉ក់កាច់រាង។
១៥. ចេះសង្រួមភ្នែកមិនក្រឡេករឡេមរឡាម។
១៦. មានដំណើរល្អ មិនគ្រលែងកាយចំទយគូទ។
១៧. មិនបង់បោយញាក់ស្មា គ្រលែងដើមដៃ។
១៨. មានសំឡេងតិចច្បាស់លាស់ មិននិយាយឡូឡា។
១៩. មិនចេះឡេះឡោះលេងសើច។
២០. មិននិយាយផ្តោះផ្តងចំពោះបុរសនិងស្រ្តី។
២១.មិនទំរន់ ធ្វើការណាធ្វើទាល់តែហើយការនោះ។
២២. ទៅទីណាឆាប់ត្រឡប់វិញ មិនញៀនអង្គុយផ្ទះគេ។
២៣. ចេះទុកដាក់ឥវ៉ាន់ក្នុងពេលគួរទុកដាក់។
២៤. ចេះរៀបចំផ្ទះសំបែង។
២៥. ចេះតុបតែងគ្រឿងឧបភោគបរិភោគ។
២៦. ខ្លាចចិត្តស្វាមីមាតាបិតា ហើយគោរពតាមឱវាទ។
២៧. បរិភោគចំណីអាហារ ក្រោយស្វាមីនិងមាតាបិតា។
២៨. ឈប់បរិភោគ មុនស្វាមីនិងមាតាបិតា។
២៩. ដេកលក់ក្រោយស្វាមី។
៣០. ភ្ញាក់មុនស្វាមី។
៣១. មានមេត្តាករុណាចេះធ្វើបុណ្យទាន។
ស្ត្រីដែលប្រកបដោយលក្ខណៈគ្រប់ពេញទាំង៣១នេះ ហៅថាស្រីគ្រប់លក្ខណ៍ បើមិនពេញទេមានខ្វះខាតខ្លះហៅថាស្រីខាតលក្ខណ៍ បើមានត្រង់នេះខ្លះត្រង់នោះខ្លះរដាច់រដោចហៅថាស្រីដាច់លក្ខណ៍ឬ មីកំដាច់លក្ខណ៍។
(ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ សុជីវធម៌ប្រចាំគ្រួសារ និពន្ធដោយលោក សុង ស៊ីវ បោះពុម្ពផ្សាយឡើងវិញដោយ គីម ប៊ុនថន)

លក្ខណៈបុរសគ្រប់លក្ខណ៍

បុរសដែលប្រកបដោយលក្ខណៈ ២៦ យ៉ាងហៅថាប្រុសគ្រប់លក្ខណ៌គឺៈ
១. ឧស្សាហ៍ខ្នះខ្នែងធ្វើការរៀនសូត្រមិនប្រកាន់ខ្លួន
២. មិនចេះលួចប្លន់កេងកិបឆរបោក
៣. មិនឈ្លានពានចំពោះកូនប្រពន្ធអ្នកដទៃ
៤. មិនរំភើបញាប់ញ័រ ភ័យអរផ្តេសផ្តាស
៥. មិនកុហកភូតភរ ឲលើសពីការពិត
៦. មិននិយាយត្រាប់ឲអៀនខ្មាស់
៧ . បានឮដំណឹងហើយវិនិច្ឆ័យសិន ទើបជឿជាក្រោយ
៨. ធ្វើការមិនរួសរាន់ពេកមិនយឺតយូរពេក
៩. មិនចេះនិយាយបំភ្លើសសើចលេង
១០. ចេះទទួលភ្ញៀវពន្លឺមិនលាក់មុខ
១១. មានថ្នាំកែរោគបំរុងទុកមិនឲខ្វះពេលត្រូវការ
១២. មិនប្រាប់ការសម្ងាត់ដល់អ្នកដទៃ
១៣. មិនផ្ញើរបស់ទុកនឹងបុគ្គលមិនគួរផ្ញើ
១៤. មានចិត្តអត់ធន់តស៊ូមិនញ៉ាក
១៥. មានភក្តីភាពចំពោះចៅហ្វាយនាយ
១៦. មិនចេះឡឹកឡក់ចំពោះស្រីក្រមុំ
១៧. ស្គាល់ចំនេញស្គាល់ខាត
១៨. រកប្រដាប់តុបតែងខ្លួនឲភរិយាបុត្រធីតា និងខ្លួនឯង
១៩. មិនទិញជឿនូវរបស់ប្រើប្រាស់គ្រប់យ៉ាង
២០. ដឹងគុណ តបគុណ សរសើរគុណ នៃអ្នកមានគុណ
២១. គោរពតាមឱវាទ មាតាបិតាញាតិមិត្រ និងអ្នកប្រាជ្ញ
២២. ចេះអត់ទ្រាំស្តាប់ នូវពាក្យដែលគេស្តីបន្ទោសប្រដៅ
២៣. មានកាយវាចា សមរម្យមិនឆ្គង
២៤. ឲដំណឹងមនុស្សក្នុងផ្ទះហើយ ទើបចេញទៅ
២៥. ចេះវាយប្រដៅកូនដោយរំពាត់យ៉ាងតូច
២៦. ខឹងឆាប់បាត់មិនចងកំហឹងទុក៕
បុរសដែលប្រកបដោយលក្ខណៈគ្រប់ពេញទាំង ២៦ ហៅថាប្រុសគ្រប់លក្ខណ៍ បើមិនពេញលេញទេ មានខ្វះខាតខ្លះ ហៅថាប្រុសខាតលក្ខណ៍ បើមានតែត្រង់នេះខ្លះត្រង់នោះខ្លះរដាច់រដោច ហៅថាប្រុសដាច់លក្ខណ៍ ឬអាកំបាក់ទន្សា។
(ដកស្រង់ចេញពី សៀវភៅ សុជីវធម៌ប្រចាំគ្រួសារ ដោយ លោក សុង ស៊ីវ)

វិធីសាស្រ្តបង្កើនប្រសិទ្ធភាពពេលវេលា

សរសេរគោលបំណងរបស់អ្នកទុកកន្លែងណាមួយដែលអ្នកអាចមើលឃើញរាល់ថ្ងៃដើម្បីរំលឹកដាស់តឿននូវអ្វីដែលអ្នកចង់បាន។
រាល់យប់ធ្វើផែនការសម្រាប់ថ្ងៃស្អែក រាល់ថ្ងៃត្រង់ចំណាយពេល២ឬ៣នាទី ពិនិត្យមើលការអនុវត្តរបស់ខ្លួន ហើយរៀបផែនការសម្រាប់ពេលរសៀលបន្ទាប់ទៀត។
ពេលព្រលឹម ក្រោកឡើងលឿនជាងធម្មតាកន្លះម៉ោង ដើម្បីហាត់ប្រាណ និងសញ្ជឹងគិត។
អានសៀវភៅល្អៗ ជំនួសការមើលទូរទស្សន៍
បន្ថយការនិយាយទូរស័ព្ទដែលមិនចាំបាច់ ៥០% ខ្លីជាងមុន។
ដើរលឿនជាងមុន ៥០%
រាល់ម៉ោងសួរខ្លួនឯងថា "តើពេលវេលាដែលអ្នកបានចំណាយមានប្រយោជន៍បំផុតសម្រាប់ទទួលជោគជ័យ សម្រេចនូវគោលបំណងជីវិតដែរឬទេ?"។

ប្រែសម្រួលដោយៈ សេវាកម្មបកប្រែ អិនលីត nlitservice@gmail.com
សម្រួលខ្លឹមសារ និងអក្ខរាវិរុទ្ធ salarean.com

របៀបកែប្រែទម្លាប់អាក្រក់

ពាក្យចាស់លោកពោលថា "ទម្លាប់ធំជាងច្បាប់" ។ ពាក្យនេះស្តែងឲ្យឃើញពីអានុភាពរបស់ទម្លាប់។ អ្វីក៏ដោយដែលក្លាយទៅជាទម្លាប់ហើយពិបាកកែណាស់។ ដូច្នេះមនុស្សគ្រប់រូបគួរជៀសវាងឲ្យបាននូវទម្លាប់អាក្រក់ទាំង ឡាយ។ តែបើទម្លាប់អាក្រក់ដក់ជាប់ក្នុងខ្លួនហើយគួររកវិធីកែខៃឲ្យ ជ្រះស្រឡះ។ ដើម្បីនឹងកែទម្លាប់អាក្រក់បានត្រូវៈ
១. តាំងចិត្តកែយ៉ាងពិតប្រាកដៈ ត្រូវតាំងចិត្តយ៉ាងមុតមាំថា អ្នកត្រូវការកែប្រែទម្លាប់អាក្រក់ ហើយត្រូវការទម្លាប់ល្អៗជំនួសវិញ។ រាល់ពេលដែលអ្នកកែបាន នោះសន្ទុះចិត្តរបស់អ្នកក៏កាន់តែខ្លាំងឡើងដែរ។
២. គ្មានករណីលើកលែងៈ ដើម្បីកែទម្លាប់អាក្រក់បានប្រការសំខាន់បំផុត គឺត្រូវគោរពការតាំងចិត្តរបស់ខ្លួនដោយគ្មានករណីលែកលែង។ កុំគិតថា "ខុសតែមួយមិនអីទេ..." ។ ត្រូវម្ចាស់ការលើខ្លួនឯងជានិច្ច។
៣. ស្វែងរកឱកាសអនុវត្តន៍ទម្លាប់ល្អៈ ជំនួសទម្លាប់អាក្រក់ៗដោយទម្លាប់ល្អ ហើយអនុវត្តន៍ជាប្រចាំរហូតក្លាយជារឿងធម្មតាប្រចាំថ្ងៃ។
ប្រែសម្រួលដោយ សេវាកម្មបកប្រែអ៊ិនលីត nlitservice@gmail.com

អាថ៌កំបាំង១០យ៉ាងនៃដួងចិត្តស្រ្តី

(១) ស្ត្រីមានចរិតចូលចិត្តធ្វើការមិនចេះនៅស្ងៀមទេ

(២) ស្ត្រីមានការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើការងារលើសពួកបុរស

(៣) ស្រ្តីមានចិត្តអត់ធ្មត់ខ្លាំងជាងពួកបុរស

(៤) ស្ត្រីយកពេលទំនេរដើម្បីធ្វើកិច្ចការងារផ្ទះ ឯបុរសៗចូលល្បែងស្រីស្រាភ្លាម

(៥) ស្រ្តីនឹងស្លាប់បើនាងនៅទំនេរមិនធ្វើអ្វីមួយ ព្រោះយល់ថាខ្លួនគ្មានប្រយោជន៍

(៦) ស្រ្តីច្រើនមានគំនិតរីកចម្រើនទៅមុខ ឯបុរសច្រើនតែមានគំនិតថយក្រោយ

(៧) ស្រ្តីច្រើនឧស្សាហ៍ព្យាយាមជាងពួកបុរស

(៨) ស្រ្តីច្រើនតែមិននឹងនរក្នុងចិត្ត ឆាប់ប្រែប្រួល គិតច្រើន ឯបុរសគ្មានទេ!

(៩) ស្រ្តីមានចិត្តចង់ដឹងចង់ឮ ហើយចូលចិត្តប្រៀបធៀបណាស់

(១០) ស្រ្តីអ្នកមាន បើប្តីមិនឲធ្វើអ្វី គេនឹង "បំផ្លាញ" តាមបែបដើរផ្សារច្រើន ទិញឥវ៉ាន់ច្រើន តែងខ្លួនច្រើន លេងបៀ កន្ទុយលេខ....

Dr. Rollin A. Madeline ស្រង់ចេញពីសៀវភៅ អាថ៌កំបាំងអំពីស្រ្តី រៀបរៀងដោយ ហង្ស ផាវី

ដើមកំណើតអប្សរា

រូបអប្សរាញញឹមចេញធ្មេញមានតែមួយគត់នៅអង្គរ

អប្សរា.... ពាក្យនេះធ្វើឲ្យយើងនឹកទៅដល់រូបទេពអប្សរទាំងឡាយដែលបុព្វបុរស ខ្មែរបានឆ្លាក់នៅតាមប្រាង្គប្រាសាទនានា។ រូបអប្សរា តែងមានទឹកមុខញញឹមស្ងប់ឥតទុក្ខកង្វល់ និងមានកាយវិការទន់ភ្លន់ល្វតល្វន់រេរាំហាក់ដូចជារបាំសួគ៌។ តើអប្សរាមានដើមកំណើតមកពីណា? កំណើតអប្សរាមានដំណាលមកពីរឿងកូរសមុទ្រទឹកដោះ។ នៅក្នុងសមុទ្រទឹកដោះមានទឹកអម្រឹតនិងវត្ថុទិព្វច្រើនរកនឹងគណនា ពុំអស់។ ដោយចង់ឃើញនូវវត្ថុទិព្វទាំងនោះ និងចង់បាននូវជីវិតអមតៈ ពពួកទេព្តា និងពពួកយក្ស សហការគ្នាកូរសមុទ្រទឹកដោះដោយសន្យាគ្នាថា បើទឹកអម្រឹតលេចឡើងចំមុខពពួកទេព្តានោះទឹកអម្រឹតបានទៅពពួក ទេព្តា បើទឹកអម្រឹតលេចឡើងចំមុខពពួកយក្សនោះទឹកអម្រឹតបានទៅពពួកយក្ស។ បន្ទាប់ពីសន្យាគ្នាម៉ឹងម៉ាតដូច្នេះហើយ ភាគីទាំងពីរក៏ចាប់ផ្តើមមហាបេសកកម្មរបស់ខ្លួនដោយមាននាគឈ្មោះវាសុកី ធ្វើជាខ្សែសម្រាប់ទាញកូរមហាសមុទ្រទឹកដោះ និងយកភ្នំ មុន្ទរៈ ដែល នៅចំកណ្តាលសមុទ្រទឹកដោះធ្វើជាប្រដាប់បង្វិលកូរ។ ការកូរប្រព្រឹត្តទៅអស់រយៈពេលជាងមួយពាន់ឆ្នាំទិព្វនៅទេវលោក។ វត្ថុទិព្វដែលកើតចេញពីការកូរសមុទ្រទឹកដោះរួមមានៈ
១. ផ្កា បណ្ណជាតិៈ ថ្វាយទៅព្រះព្រហ្មយកទៅដាំនៅព្រហ្មលោកទាំងដប់ប្រាំមួយជាន់
២. ដំរីក្បាលបីឈ្មោះ ព្ធរាវ័ណៈ ថ្វាយទៅព្រះឥន្ទ្រធ្វើជាយានជំនិះ
៣. ព្រះនាង ស្រីលក្ស្មីៈ ថ្វាយទៅព្រះវិស្ណុធ្វើជាអគ្គមហេសី
៤. សេះសឈ្មោះ ឧច្ច័យស្វរៈ មិនថ្វាយឲ្យអាទិទេពអង្គណាទេ រក្សាទុកជានិមិត្តរូបគោរពប្រតិបត្តិសីលប្រាំសម្រាប់ឋានទាំងបី គឺឋានទេវលោក ឋានមនុស្សលោក និងឋានបាតាលលោក។
៥. ទឹកអម្រឹតៈ ជាវត្ថុសក្តិសិទ្ធិធ្វើឲ្យមានអាយុវែងឥតដែនកំណត់
៦. អប្សរាៈ អប្សររាប់សិបអង្គលេចចេញឡើងអណ្តែតពាសពេញលំហអាកាសរេរាំរបាំសួគ៌ បន្ទាប់ពីវត្ថុសក្តិសិទ្ធិទីប្រាំគឺទឹកអម្រឹតបានធ្លាក់ទៅក្នុង ដៃពួកយក្ស។ ប្រមុខអប្សរធ្វើសញ្ញាឲ្យបរិវារ រាំរបាំងទេពពង្វក់ចិត្តពួកយក្សឲ្យភ្លឹកភ្លេចផឹកទឹកអម្រឹត។ រសរបាំទាក់ទាញពួកអសុរៈឲ្យស្រើបស្រាល ស្លុតស្លុងអារម្មណ៍ទៅតាមក្បាច់រាំ។ ឃើញឱកាសល្អ ព្រះវិស្ណុក៏កាឡាខ្លួនជាព្រះពាយឆក់យកទឹកអម្រឹតឲ្យពួកទេវតា ផឹកទាំងអស់ដើម្បីឲ្យមានជីវិតអមតៈ។ ពេលបេសកកម្មកូរសមុទ្រទឹកដោះបានចប់សព្វគ្រប់ហើយ ពួកស្រីទេពអប្សរទាំងអស់បានក្លាយទៅជាស្រីរបាំសួគ៌រាំថ្វាយព្រះ ឥន្ទ្រតាំងតែតពីនោះមក។
របាំរបស់ពពួកស្រីទេពអប្សរនោះ សន្មត់ហៅថា របាំអប្សរា។ របាំអប្សរារាំលើកទីមួយនៅឋានសមុទ្រទឹកដោះហៅថា របាំទឹកអម្រឹត។ ពេលរេរាំពពួកទេពអប្សរតែងកាន់ផ្កាបណ្ណជាតិជានិច្ច ដែលតំណាងឲ្យទេវលោក សុភមង្គល និងភាពរុងរឿងរបស់សត្តនិករគ្រប់ឋាន។
អត្ថបទដើមៈ សៀវភៅកំណើតអប្សរា រៀបរៀងដោយ ញ៉ែប សែ និង ចក់ ឬទ្ធី បោះពុម្ពឆ្នាំ២០១០ ដោយគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពផ្សាយសាស្ត្រា

សុជីវធម៌នៃការបរិភោគអាហារ

១. ដៃដែលកាន់ស្លាបព្រា គេត្រូវកាន់ផ្ងារបាតដៃទំនងដូចកាន់ដងប៉ាកា គេមិនផ្កាប់ឬក្តាប់ដៃទេ។
២. កិរិយានឹងដួសចាប់ម្ហូបមកដាក់ក្នុងមាត់ គេពុំដួសឲ្យទាល់តែពេញស្លាបព្រា ទាល់តែហូរហៀរស្រក់សស្រាក់ប្រឡាក់កម្រាលតុនោះឡើយ។
៣. នឹងដាក់ម្ហូបចំណីក្នុងមាត់ គេពុំហាមាត់ឲ្យធំពេកទេ គេពុំលៀនអណ្តាតទទួលអាហារទេ គេពុំងើបក្បាលហើយបានហាមាត់ទទួលអាហារទេ គឺកុំឱនពេក កុំងើបពេក ធ្មេញសោតទៀតក៏មិនត្រូវឲ្យប៉ះនឹងស្លាបព្រាទាល់តែឮសូរឡើយ។
៤. អាហារគឺបាយនិងម្ហូបដែលរាប់ថាមួយមាត់នោះ ពុំមែនញាត់ឲ្យទាល់តែពេញមាត់ប៉ោងថ្ពាល់ទាំងសងខាងនោះឡើយ។
៥. ពុំទាន់ទំពារលេបអស់មួយមាត់ គេពុំត្រូវដាក់ថែមទៅទៀតទេ។
៦. ដៃទាំងពីរដែលលើកដាក់ចុះឡើង គេបង្រួមកែងដៃឲ្យនៅតាមទំហំខ្លួន ពុំឲ្យច្រងេងច្រងាងកួយដៃ ទើសនឹងដៃអ្នកអង្គុយជិតខាងទេ។
៧. អាហារដល់មាត់ហើយ គេមិនស្រូបអាហារឲ្យឮគ្រូកៗទេ គេមិនទំពាឲ្យឮភ្ចប់ៗទេ។
៨. បាយដែលចូកនឹងស្លាបព្រា គេចូកឲ្យល្មមឲ្យមូលត្រកូលក្នុងស្លាបព្រា កុំឲ្យលើកឡើងដាក់ក្នុងមាត់ហើយជ្រុះពីមាត់មកក្នុងចានវិញទេ។
៩. គេមិនយកម្ហូបណាមួយមុខដែលត្រូវមាត់ខ្លួន មកប្រឡាក់បាយដូចញាំ ឬស្រូបបាយដោយទឹកសម្លណាមួយមុខឡើយ។
១០. គេមិនចាប់រំលែកម្ហូបណាមួយមុខឲ្យបានច្រើន មកដាក់ក្នុងចានបាយខ្លួនទេ។
១១. គេមិនបរិភោគតែម្ហូបណាមួយមុខដែលខ្លួនត្រូវមាត់ ឬដែលឆ្ងាញ់ជាងគេនោះទេ។
១២. គេមិនបរិភោគរឡិបរឡប់ញាប់ដៃគ្មានបង្អង់ ឲ្យតែបានឆ្អែតមុនគេនោះទេ។
១៣. គេតែងតែមើលនាយមើលអាយ កុំយឺតពេក កុំញាប់ពេក បើនឹងឈប់ក៏ត្រូវឈប់បន្តៗគ្នា ឬស្មើគ្នាក្នុងវង់ជាមួយគ្នា។
១៤. គេមិនដែលទារថែមតែម្ហូបណាដែលឆ្ងាញ់នោះទេ។ គេត្រូវរអែងអធ្យាស្រ័យដល់អ្នកម្ចាស់ផ្ទះ ក្រែងខ្វះខាតផង។
១៥. គេពុំដែលទាររករបស់ដែលខុសទំនងនោះឡើយ ឬរបស់ដែលគេពុំដាក់ឲ្យ។ បើប្រសិនជាសាបប្រៃយ៉ាងណា គេស៊ូទ្រាំនៅស្ងៀម។
១៦. គេមិនដែលចោលឆ្អឹងត្រី ឬឆ្អឹងអ្វីលើតុបាយសោះទេ គេចោលតែក្នុងកន្ថោរ ឬទុកក្នុងចានបាយរបស់ខ្លួននៅមាត់ចាន ឬនៅជ្រុងចាន។
១៧. គេមិនឲ្យទង្គិចសមស្លាបព្រានឹងចានបាយ ឬចានសម្លឲ្យឮខ្លាំងទេ។
១៨. គេមិនដែលទុកម្ហូបដែលមានឱជារសឆ្ងាញ់នោះ នៅតែនាមុខខ្លួនទេ ត្រូវផ្លាស់ប្តូរកន្លែងម្ហូបខ្លះ ដើម្បីជាការគួរសមដល់លោកអ្នកដែលលូកមិនដល់ ឬដែលពិបាកនឹងឈោងឲ្យដល់។
១៩. កាលណាគេលែងបរិភោគចំអាប គេមិនដែលបរិភោគបង្អែមមុនគេឯងតែម្នាក់ឯងទេ គេរមែងបង្អង់ចាំឲ្យហើយគ្រប់គ្នា ទើបគេបរិភោគឲ្យស្មើគ្នា។
២០. កាលបើបរិភោគហើយមានសាច់ ឬអ្វីមួយចូលសៀតស៊កនៅចន្លោះធ្មេញ គេនឹងចាក់យកចេញលុះត្រាតែឈឺទ្រាំពុំបាន។ បើទ្រាំបានគួរតែកុំអាលចាក់ បើមានភ្ញៀវតុជាមួយគេមិនទាន់លែង កុំឲ្យមានការខ្ពើមរអើមដល់គេ ដែលកំពុងបរិភោគ។ កិរិយាចាក់ធ្មេញនេះ ត្រូវគេយកដៃម្ខាងខ្ទប់មាត់ ឬបាំងមាត់ កុំឲ្យអ្នកដទៃឃើញធ្មេញក្នុងមាត់ និងមាត់ដែលហាឡើងនោះមិនជាទីទស្សនាការដល់ភ្នែកអ្នកទាំងពួង។
២១. កាលបើលែងបរិភោកហើយ ត្រូវប្រមូលសម និងស្លាបព្រាដាក់ផ្ងារទន្ទឹមគ្នានៅកណ្តាលចានបាយ។ យ៉ាងនេះអ្នកបម្រើនឹងដឹងថាយើងឈប់ហើយ។
២២. ឈប់បរិភោគហើយគេមិនដែលលាងដៃក្នុងចានឡើយ គេមិនដែលលាងមាត់ឬខ្ពុរមាត់នៅកន្លែងនោះឡើយ។ គេមិនដែលខ្វល់នឹងចាក់ទឹកលាងគ្រលែងចានបាយឡើយ។
២៣. កាលបើបរិភោគលែងមុនគេ កុំអាលប្រញាប់ជក់បារីបង្ហុយផ្សែងដាក់គេ ដែលកំពុងបរិភោគមិនទាន់រួចនោះ។
២៤. ពេលកំពុងបរិភោគមិនត្រូវខាកស្តោះឡើយ ។ បើកណ្តាស់ឬក្អកទប់មិនបាន ក៏ត្រូវងាកមុខចេញពីតុ ឬយកកូនកន្សែងខ្ទប់មាត់កុំព្រួសបាយ ឬទឹកមាត់ចូលស្ពកបាយឡើយ។
ស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ទំនៀមទំលាប់និងប្រពៃណីខ្មែរ ដោយ ឧកញ៉ាមហាមន្ត្រី ញិក នូវ បោះពុម្ពលើកទី២ ព.ស ២៥០១ គ.ស ១៥៥៨

មនុស្សត្រូវមានសីលធម៌ដូចម្តេចខ្លះ?

តាមន័យទូទៅ សីលធម៌សំគាល់នូវទ្រឹស្តី និងពាក្យទូន្មានទាំងឡាយណាដែលដឹកនាំទៅរកផ្លូវល្អ និងជៀសវាងផ្លូវអាក្រក់ សម្រាប់ការរស់នៅ។ តាមន័យពិសេស សីលធម៌សំគាល់ការអប់រំតាមផ្លូវចិត្តឲ្យបានប្រសើរ។ ក្នុងការរស់នៅសីលធម៌មានច្រើនយ៉ាងៈ

១. សីលធម៌ផ្ទាល់ខ្លួន

- ដឹងខុសត្រូវ
- ស្គាល់ល្អស្គាល់អាក្រក់
- តាំងខ្លួនជាម្ចាស់ចិត្តរបស់ខ្លួន
- ទទួលខុសត្រូវនឹងអំពើរបស់ខ្លួន
- ក្លាហានក្នុងផ្លូវត្រូវ

២. សីលធម៌ក្នុងគ្រួសារ

- ឪពុកម្តាយចិញ្ចឹមកូនដោយពុំនឹកគិតដល់ការសងគុណតបមកវិញព្រោះជាមុខងាររបស់ឪពុកម្តាយ
- ធ្វើឲ្យមានភាពសុខដុម
- ស្រឡាញ់កូនស្មើគ្នា
- រៀបចំកូនឲ្យបានទៅជាពលរដ្ឋពេញលេញ

៣. សីលធម៌ក្នុងវិជ្ជាជីវៈ

- មនសិការការងារ
- រកស៊ីតាមសមត្ថភាព
- រកស៊ីតាមសម្មាជីវោ
- មិនរំលោភលើអ្នកតូចជាងខ្លួន
- មិនធ្វើការហួសកម្លាំងដែលនាំឲ្យឈឺឥតប្រយោជន៍

៤. សីលធម៌ក្នុងសង្គម

- មិនបែកបាក់គ្នា
- មិនមើលងាយមនុស្សផងគ្នា
- ស្រឡាញ់យុត្តិធម៌
- រាប់អានមនុស្សទូទៅ
- ទទួលស្គាល់ទុក្ខវេទនារបស់អ្នកដទៃ
- មិនឈ្លានពានអ្នកដទៃ

៥. សីលធម៌ក្នុងពិភពលោក

រួមរស់ដោយសន្តិភាពជាមួយប្រទេសដទៃ។
ស្រង់ចេញពីសៀវភៅ អត្ថាធិប្បាយទស្សនវិជ្ជា សរ សារុន ឆ្នាំ១៩៧៣

បុគ្គលតែងពោលពាក្យ៣យ៉ាង

បុគ្គលតែងពោលពាក្យ៣យ៉ាង

១. ពោលពាក្យដូចដុំលាមកៈ មនុស្សតែងបរិភោគអាហារជាធម្មតា។ តែការបរិភោគអាហារខុសបណ្តាលឲ្យកើតជាជំងឺរាគរុះ លាមកធំក្លិនស្អុយ។ លុះខ្យល់បក់មកក៏នាំក្លិនស្អុយទៅគ្រប់ទិសទី។ យ៉ាងណាម៉ិញពាក្យសំដីស្មោកគ្រោកមានពាក្យកុហក ពាក្យញុះញង់ ពាក្យប្រមាថត្រគោះបោះបោក និងពាក្យឡេះឡោះឥតប្រយោជន៍ជាដើម ជាហេតុនាំឲ្យខូតប្រយោជន៍ និងរង្កៀសចិត្តអ្នកស្តាប់។ កេរ្តិ៍ឈ្មោះអ្នកនិយាយក៏ស្អុយរលួយដូចក្លិនលាមក សព្វទីកន្លែង។
២. ពោលពាក្យដូចផ្កាៈ ធម្មតា ផ្កាកាលណាវារីក វាចោលក្លិនក្រអូប ហើយខ្យល់បក់នាំក្លិនក្រអូបទៅគ្រប់ទិសទី។ អ្នកផងទាំងឡាយសប្បាយចូលចិត្តយកផ្កានោះមកធ្វើជាគ្រឿងតុបតែង លំអខ្លួន។ ទោះបីផ្កានោះមានដើមមិនល្អ សំបកគ្រើម ស្លឹកជូរចត់ខា ផ្លែអត់រសជាតិក៏ដោយ ក៏គេនៅតែចូលចិត្ត។ ដូចនេះ ដើម ស្លឹក មែក ផ្លែ និងចំណែកផ្សេងៗទៀតនៃដើម មានតម្លៃដោយសារតែផ្កា។ យ៉ាងណាម៉ិញមនុស្សទោះបីមានរូបអាក្រក់ក៏ដោយ តែពោលពាក្យសំដីប្រកបដោយគុណធម៌ សីលធម៌ ដែលញ៉ាំងប្រយោជន៍ឲ្យអ្នកដទៃនិងខ្លួនឯងហើយ អ្នកនោះក៏មានឈ្មោះក្រអូបដូចជាផ្កាអញ្ចឹងដែរ ហើយអ្នកផងទាំងពួងក៏ចូលចិត្តគោរពរាប់អាន។ បុគ្គលពោលពាក្យយ៉ាងនេះមាន២បែបៈ ក) ពោលពាក្យល្អទាំងទីកំបាំងមុខនិងទីចំពោះមុខៈ នៅចំពោះមុខប្រើពាក្យ ព្រះតេជគុណ លោកពូ អ្នកមីង អ្នកនាង... លុះទីកំបាំងមុខក៏ប្រើពាក្យដដែល។ ខ) ពោលពាក្យល្អតែចំពោះមុខៈ នៅកំបាំងមុខប្រែជាហៅ អ្នកនេះ អ្នកនោះ អានេះ អានោះ ទៅវិញ។
៣. ពោលពាក្យផ្អែមដូចទឹកឃ្មុំៈ ធម្មតាទឹកឃ្មុំសុទ្ធរមែងផ្អែមឆ្ងាញ់ជាងទឹកឃ្មុំមិនសុទ្ធដែលលាយ ទៅដោយទឹក។ ទឹកឃ្មុំមិនសុទ្ធធ្វើឲ្យអ្នកបរិភោគទ្រលាន់។ យ៉ាងណាម៉ិញអ្នកដែលពោលពាក្យពីរោះ មិនប្រាថ្នាលាភសក្ការៈពីអ្នកដទៃពោលចេញពីចិត្តបរិសុទ្ធ ប្រៀបដូចជាទឹកឃ្មុំសុទ្ធ តម្លៃរបស់គេនៅតែមានជាដរាប។ ចំណែកឯអ្នកពោលពាក្យពីរោះព្រោះតែលាភសក្ការៈ (ចិត្តជាទេវទត្ត មាត់ជាទេវតា) ប្រៀបដូចជាទឹកឃ្មុំមិនសុទ្ធ ពេលគេដឹងការពិតក៏រកតម្លៃប្រើប្រាស់គ្មាន។
(ស្រង់ចេញពីទស្សនាវដ្តីកម្ពុជសូរិយា)

១២យ៉ាងដើម្បីបញ្ញាឈ្លាសវៃ

គតិបណ្ឌិតគំនិតសាកល

គតិបណ្ឌិតគំនិតសាកល

អំពើល្អតែងឈ្នះអំពើអាក្រក់ដូចទឹកតែងពន្លត់នូវភ្លើងបាន។ ប្រសិនបើទឹកមួយកែវមិនអាចពន្លត់អគ្គីភ័យបាន ក៏គេមិនត្រូវសន្និដ្ឋានថាទឹកគ្មានឥទ្ធិពលលើភ្លើងដែរ។
កុំខឹងនឹងមនុស្សដែលធ្វើតាមសេចក្តីប្រថ្នារបស់យើងមិនបាន ព្រោះខ្លួនយើងផ្ទាល់ក៏ធ្វើតាមសេចក្តីប្រាថ្នារបស់ខ្លួនពុំបាន ដែរ។
ចំណេះជាកំណប់ទ្រព្យឯការប្រតិបត្តិជាកូនសោចាក់យក។
លោកយើងនេះជាសៀវភៅមួយក្បាលធំ អ្នកដែលមិនបានចេញចាកផ្ទះរបស់ខ្លួន ជាបុគ្គលបានអានត្រឹមតែមួយទំព័រប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកមានគុណគាប់ ស្គាល់ល្អអាក្រក់ កាលបើសេពគប់មនុស្សអាក្រក់ ក៏ត្រឡប់ជាអាក្រក់វិញ ដូចស្ទឹងថ្លាមានរសជាតិល្អ លុះហូរចូលសមុទ្រហើយ ក៏ប្រែក្លាយទៅមានរសជាតិប្រៃផឹកពុំបាន។
គេអាចឈ្នះសត្រូវរាប់ពាន់អ្នកក្នុងលានប្រយុទ្ធរាប់ពាន់ កន្លែង។ តែជនណាអាចឈ្នះខ្លួនឯងបាន ឈ្មោះថាមានជោគជ័យយ៉ាងប្រសើរបំផុត។
អ្នកណាជួយខ្ញុំអ្នកនោះជាមិត្តរបស់ខ្ញុំ មិនមែនគេអាណិតខ្ញុំជាមិត្តរបស់ខ្ញុំទេ។
បើអ្នកចង់ស្វែងរកមិត្តម្នាក់ដែលគ្មានកំហុស អ្នកនឹងរកមិនបានឡើយ។
សម្ភស្សមិនមែនកើតមកពីរូបសម្បត្តិល្អទេ គឺកើតមកពីចរិយាសម្បត្តិល្អនេះឯង។
ជនកំសាករត់គេចពីគ្រោះថ្នាក់ គ្រោះថ្នាក់រត់គេចពីជនក្លាហាន។
ឪពុកក្មេកអាចត្រូវគ្នានឹងកូនប្រសារប្រុសឬកូនប្រសារស្រី។ ម្តាយក្មេកអាចត្រូវគ្នានឹងកូនប្រសារប្រុសតែមិនត្រូវគ្នានឹង កូនប្រសារស្រី។
ញញឹមក្នុងទីបំផុតប្រសើរជាងសើចក្នុងគ្រាដំបូង។
កុលាបពេលក្រពុំក្រអូបជាងពេលរីក។
ទឹកមុខស្រស់ស្អាតពិតជាវត្ថុស្អាតផុតលេខក្នុងចំណោមទស្សនីយភាពទាំងឡាយ។
ឲតែមានសង្ឃឹមគឺប្រាកដជាមានមូលហេតុលួងលោមចិត្តជានិច្ច។
រៀបការបំពេញចិត្តម្តាយ នោះភាពមេម៉ាយបំពេញចិត្តខ្លួនឯង។
អ្នកនិយាយជាអ្នកសាបព្រួស អ្នកស្តាប់ជាអ្នកច្រូតកាត់។
ស្នេហាចូលក្នុងខ្លួនបុរសតាមកែវភ្នែក ហើយលុកលុយនារីតាមត្រចៀក។
ស្ថិតនៅចំពោះមុខសេចក្តីសេ្នហានិងសេចក្តីស្លាប់ គេគ្មានសេចក្តីក្លាហានទេ។
ការផ្តើមឡើងនូវសេចក្តីសេ្នហា គឺជាការរលត់ទៅនៃគតិបណ្ឌិត។
មិនមែនរូបសម្ភស្សរបស់ស្ត្រីទេដែលធ្វើឲគេលង់ក្នុងមន្តស្នេហ៍ ប៉ុន្តែគឺភាពថ្លៃថ្នូររបស់នាងទេតើ។
គ្មានអ្វីដែលស្ងួតរហ័សជាងទឹកភ្នែកនារីទេ។
វត្ថុបីយ៉ាងដែលធ្វើឲត្រជាក់ដល់ដួងចិត្ត ហើយរំដោះទុកកង្វល់ គឺ ទឹក ផ្កា និងសម្ភស្សរបស់ស្រ្តី។
"ខ្ញុំនឹងចាប់ផ្តើមជាថ្មីម្តងទៀត" នេះជារូបមន្តនៃភាពមិនអស់សង្ឃឹម និងសេចក្តីព្យាយាម។
ទោះជាក្លាហាន ឬកំសាក គ្រោះថ្នាក់វាមានដូចតែគ្នា ចុះហេតុអ្វីក៏គេមិនក្លាហានទៅ?
អ្នកត្រូវមានចំរៀងមួយបទក្នុងហោប៉ៅរបស់អ្នកដើម្បីច្រៀងលួងលោមគ្រប់សេចក្តីឈឺចាប់។
សង្គ្រាមគឺជាសាលាហ្វឹកហ្វឺនខាងវះកាត់តែមួយគត់។
ស្នេហាជាសត្រូវម្នាក់ដែលគេមិនអាចយកឈ្នះបានដោយខ្លួននឹងខ្លួន ក៏ប៉ុន្តែដោយការរត់គេច។
ស្រឡាញ់អ្នកដែលមិនស្រឡាញ់ខ្លួនវិញ គឺមានន័យថាស្រឡាញ់ភ្លៀងធ្លាក់កណ្តាលព្រៃ។
ហេតុដែលគូស្នេហ៏មិនចេះនឿយណាយក្នុងការជួបគ្នា ព្រោះគេនិយាយតែអំពីរឿងរបស់ពួកគេ ហើយចេះភាសាពិសេសរបស់គេពីរនាក់ដែរ។
មនុស្សត្រឹមត្រូវអាចមានសេ្នហាដូចមនុស្សឆ្កួត ប៉ុន្តែមិនអាចមានស្នេហាដូចមនុស្សល្ងង់ឡើយ។
បើមិត្តរបស់អ្នកអញ្ជើញអ្នកទៅជប់លៀង ចូរទៅតាមធម្មតា។ តែបើមិត្តរបស់អ្នកជួបគ្រោះថ្នាក់ ចូរទៅដោយប្រញាប់ប្រញាល។
ជួយទប់មនុស្សមិនឲដួលប្រសើរជាងជួយគ្រាហ៍លើកឡើង។
សេចក្តីសង្ឃឹមធ្វើឲមនុស្សពេញចិត្តរស់នៅលើលោកនេះ។
យើងនៅបានដោយមិនមានមិត្ត តែគ្មានមិត្តមិនបាន។
សេចក្តីស្ងៀមជាកែវមណីរបស់ស្ត្រី។
ជីវិតវែងបន្តិដោយការញញឹម ហើយវែងច្រើនឡើងទៀតដោយការសើច។
"ពោះ" ជាអវៈយវៈបញ្ជាររូបកាយ។
ជោគជ័យទាំងឡាយជាអនុស្សាវរីយ៍នៃការអត់ធន់។
មហាសមុទ្រដែលជាទីប្រជុំគ្នានៃខ្សែទឹកដែលហូរពីគ្រប់ទិសទី បាន លុះត្រាតែមានកំពស់ទឹកទាបជាងប្រភពនៃខ្សែទឹកទាំងនោះ។ យ៉ាងណាម៉ិញ អ្នកដែលត្រូវការទទួលយកនូវអំពើល្អ ពីមនុស្សទាំងឡាយ ក៏ត្រូវឱនលំទោនឲទាបជាងគេដែរ។
ឈ្មោះរបស់យើងបុព្វបុរសយើងជាអ្នកដាក់ឲ តែកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់យើង យើងជាអ្នកសាងឡើង។
កុំរង់ចាំឲគេជួយ ព្រោះមនុស្សដែលអាចជួយអ្នកបាន ក៏កំពុងរង់ចាំឲគេជួយដែរ។
ផ្លូវទៅរកជ័យជំនះ គ្មានដានជើងជនខ្ជិលច្រអូសឡើយ។

គំនិតល្អៗពីសៀវភៅស្រីហិតោបទេស

(១) អ្នកស្គាល់គុណគាប់ស្គាល់ល្អអាក្រក់ កាលបើសេពគប់មនុស្សអាក្រក់ក៏ត្រឡប់ជាអាក្រក់វិញ ដូចស្ទឹងថ្លាមានរសជាតិល្អ លុះហូរចូលសមុទ្រហើយ ក៏ប្រែក្លាយទៅជាមានរសជាតិប្រៃផឹកពុំបាន។
(២) កិច្ចការអ្វីមួយដែលប្រកបដោយអំពើឥតប្រយោជន៍ ក៏រមែងមិនបានផលសមតាមប្រាថ្នាទេ ដូចជាការប្រើវេលាព្យាយាមបង្រៀនសត្វកុកឲចេះនិយាយដូចសត្វសេក សូម្បីច្រើនរយដង ក៏នឹងមិនបានផល។
(៣) ជនណាឃើញភរិយាអ្នកដទៃ ទុកស្មើមាតារបស់ខ្លួន ឃើញទ្រព្យអ្នកដទៃទុកស្មើដុំថ្ម ឃើញសព្វសត្វទាំងឡាយ ទុកស្មើរូបខ្លួន ជននោះលោកហៅថា"បណ្ឌិត"។
(៤) ចិត្តម៉ឹងម៉ាត់ក្នុងគ្រាក្រទុក្ខព្រួយ ចិត្តនឹងធឹងក្នុងគ្រាសុខចំរើន សេចក្តីអង់អាចក្នុងទីប្រជុំជនដោយថ្វីមាត់ ចិត្តក្លៀវក្លាក្នុងសមរភូមិ ចិត្តត្រេកអរក្នុងយស និងចិត្តស្រវាស្រទេញក្នុងការសិក្សា ទាំងអស់នេះ ជាលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់បុគ្គលមានចិត្តដ៏មហិមា។
(៥) គេដឹងចិត្តមិត្រក្នុងគ្រាក្រ ដឹងចិត្តទាហានក្លៀវក្លាក្នុងសង្រ្គាម ដឹងចិត្តស្មោះត្រង់ក្នុងការសងបំណុលគេ ដឹងចិត្តភិរយាក្នុងពេលខ្សត់ទ្រព្យ និងដឹងចិត្តផៅពង្សគ្រាវិនាសអន្តរាយ។
(៦) បុគ្គលកុំគប្បីចងមិត្តសម្លាញ់ឬចងស្ពានមេត្រីជាមួយមនុស្សអាក្រក់ ជាដាច់ខាត ដូចជាធ្យូង បើនៅក្តៅវារលាកដៃ បើរលត់ហើយ វាប្រឡាក់ដៃ។
(៧) បើជាសត្រូវហើយ បុគ្គលកុំគប្បីចងមេត្រីជឿទុកចិត្តយ៉ាងស្និតឲសោះ ដូចជាទឹក ទុកជាពុះខ្លាំងគគ្រឹកៗក៏អាចរលត់ភ្លើងបាន។

សៀវភៅស្រីហិតោបទេសភាគពីរៈ សម្រង់គតិបណ្ឌិត

នរជនដូចម្តេច កាលក្រឡេកមើលទៅខាងក្រោមឃើញជនទាបជាងខ្លួនមិនជោរអួតអាងថា ខ្លួនធំមហិមា តែកាលក្រឡេកមើលទៅខាងលើឃើញជនជាន់លើខ្ពស់ជាងខ្លួន ទើបដឹងថាខ្លួនជាអ្នកកំសត់ក្រៃលែង។
នរជនណាមានទ្រព្យច្រើន ជននោះសូម្បីសម្លាប់ព្រះព្រហ្មមួយ ក៏នៅតែមានគេគោរពបូជា ឯនរជនក្រីក្រសូម្បីមានវង្សត្រកូលខ្ពង់ខ្ពស់យ៉ាងណាក៏នៅតែគេ មើលងាយ។
សំណាងទ្រព្យសម្បត្តិ មិនរត់ទៅរកជនណាដែលឥតសេចក្តីប្រឹងប្រែង ខ្ជិលច្រអូស វង្វេងជឿព្រេងវាសនា និងមិនព្យាយាមទេ ដូចប្រពន្ធក្មេងមិនអើពើប្តីចាស់ជរាដូច្នោះ។
ភាវៈជាបុគ្គលខ្ជិល១ ការសេពគប់ស្ត្រីផ្កាមាស១ ភាវៈជាបុគ្គលមានរោគច្រើន១ ជាប់ចិត្តនឹងស្រុកកំណើតមួយ ចិត្តសន្តោស១ ភាវៈជាបុគ្គលខ្លាចច្រើន១ ទោស៦ប្រការនេះ ជាគ្រឿងទម្លាយបង់នូវភាវៈនៃខ្លួនជាធំ។
នរជនណាមានទ្រព្យសម្បត្តិតិចតួច សំគាល់ថាខ្លួនមានទ្រព្យច្រើន មិនខិតខំរកតទៅទៀត ព្រះព្រហ្មដែលជាអ្នកសាងទ្រព្យសម្បត្តិ មិនព្រមចម្រើនទ្រព្យសម្បត្តិឲ្យនរជននោះទេ។
កូនមិនឧស្សាហ៍ មិនជាទីគាប់ចិត្ត មិនមានវីរិយៈ ជាទីឡកឡឺយនៃសត្រូវ សូមកុំឲ្យស្រ្តីណាបង្កើតកូនបែបនេះឲ្យសោះ។
បុគ្គលគប្បីស្វែងរកទ្រព្យដែលមិនទាន់បាន គប្បីរក្សាទ្រព្យដែលរកបានហើយ កុំឲ្យបាត់បង់អស់ទៅវិញ គប្បីកពូនទ្រព្យសម្បត្តិដែលដែលរក្សាទុកនោះ ឲ្យចម្រើនឡើងដោយប្រពៃ។
ទ្រព្យដែលមិនឲ្យទាន ឬមិនបរិភោគខ្លួនឯង មានប្រយោជន៍អ្វី? រេហ៍ពលដែលគេមិនយកទៅចេញច្បាំងតស៊ូសត្រូវ មានប្រយោជន៍អ្វី? ការចេះចង់គម្ពីធម៌អាថ៌ បើគេមិនប្រតិបត្តិតាម តើមានប្រយោជន៍អ្វី? ខ្លួនយើងបើមិនទូន្មានឥន្ទ្រិយឲ្យបានបទទេ តើមានប្រយោជន៍អ្វី?
ទឹកស្រក់មួយដំណក់ៗ ជាលំដាប់អាចពេញក្អមបាន នេះជាគ្រឿងឧបមានៃការរៀនសព្វវិជ្ជា ការប្រតិបត្តិធម៌ និងការសន្សំទ្រព្យសម្បត្តិ។
ភារៈដូចម្តេចដែលហៅថាធ្ងន់ណាស់សម្រាប់អ្នកមានសមត្ថភាព? ទីណាដែលហៅថាឆ្ងាយណាស់សម្រាប់អ្នកមានព្យាយាមច្រើន? ប្រទេសណាដែលហៅថាបរទេសសម្រាប់អ្នកមានចំណេះវិជ្ជា?
សេចក្តីសង្ស័យ ស្ទាក់ស្ទើរចិត្តជាការអន្តរាយដល់សារពើការងារ បុគ្គលគប្បីលះបង់ចោលឲ្យអស់ស្រឡះទៅ ព្រោះថាបើលះបង់សេចក្តីសង្ស័យស្ទាក់ស្ទើរចិត្តហើយ ការសម្រេចផលប្រយោជន៍ នឹងកើតប្រាកដទៅតាមរបៀប។
សត្វលោកសូម្បីត្រូវសរមួយរយផ្លែបើមិនទាន់ដល់កាលក៏មិន ស្លាប់ បើដល់កាលមរណៈហើយសព្វបើមុតបើស្បូវបន្តិចក៏មិនរស់ដែរ។
ចៅហ្វាយនាយ តែងក្រឡេកសម្លឹងមើលការខុសឆ្គងមិនបរិសុទ្ធជាប្រក្រតីនៃខ្ញុំ បំរើ ដោយភ្នែកណា អ្នកបំរើតែងរំពៃមើលភ្នែកនោះនៃម្ចាស់ដោយច្រើន។
បើនៅទ្រឹងមិននិយាយគេថាល្ងង់ បើនិយាយគេថាច្រើនពេកឬថាឆ្កួត បើចេះអត់ធ្មត់គេថាខ្លាច បើជេរមិនឈឺគេថាត្រកូលថោកទាប បើនៅជិតគេថាហ៊ានពេក បើនៅឆ្ងាយដោយវិន័យ គេថាញញើតញញើមពេក សូម្បីព្រះឥសូរ ក៏ផ្គាប់ចិត្តម្ចាស់ឲ្យពេញបរិបូណ៌មិនបានដែរ។
ធម្មជាតិឆ្កែ បានឆ្អឹង សូម្បីអស់សាច់រលីងហើយនៅសល់តែសរសៃរខ្លាញ់វាវបន្តិចបន្តួច ក៏ត្រេកអរកខិបកខុប មែនពិតឆ្អឹងនោះមិនអាចបន្សាត់បង់សេចក្តីស្រេកឃ្លានឡើយ រីឯសីហៈសូម្បីបានចចកមួយនៅក្នុងក្រញ៉ាំក្រចកខ្លួនហើយ ក៏នៅតែបោះបង់ចោលហើយស្ទុះទៅចាប់សម្លាប់ដំរីសារមួយទៀត ជនទាំងពួងទោះតោកយាកលំបាកយ៉ាងណាក្តី តែងមានសេចក្តីប្រាថ្នាចង់បានផលទៅតាមទំនងភាពខ្លួនជាសត្វលោក។
មានប្រយោជន៍អ្វីដោយជនភក្តីតែមិនមានសមត្ថភាព មានប្រយោជន៍អ្វីដោយជនអង់អាចតែមិនធ្វើឲ្យកើតប្រយោជន៍។
ពាក្យដែលត្រឹមត្រូវ គួរដល់ការងារ សូម្បីជាសំដីកូនក្មេង អ្នកមានប្រាជ្ញាក៏គួរកាន់យក បើមិនមានពន្លឺព្រះអាទិត្យទេ ពន្លឺប្រទីប នឹងមិនមានគុណប្រយោជន៍ឬអ្វី?
ការប្រារព្ធធ្វើការងារដែលមិនគួរធ្វើ១ ការទាស់ទែងខ្វែងគំនិតបងប្អូនឯង១ ការប្រណាំងប្រជែងតស៊ូនឹងអ្នកមានកម្លាំងជាង១ ការទុកចិត្តក្នុងស្រ្តីទាំងឡាយ១ ទាំងបួនប្រការនេះឈ្មោះថាបើកទ្វារឲ្យដល់ម្រឹត្យុទាំងអស់។
នៅលើដើមចន្ទន៍មានពស់ នៅក្នុងត្រពាំងដែលដេរដាសដោយផ្កាឈូកមានក្រពើ នៅក្នុងភោគទ្រព្យមានជនពាលជាអ្នករុកគួនឈ្នានីស ក្នុងលោកនេះសេចក្តីសុខប្រាសចាកការថ្នាំងថ្នាក់ចិត្តមិនដែលមានសោះ ឡើយ។

(សៀវភៅស្រីហិតោបទេសភាគ២ ប្រែពីភាសាសំស្រ្កឹតដោយ ភិក្ខុ ប៉ាង ខាត់ វីរិយបណ្ឌិតោ។ ការផ្សាយរបស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ព.ស ២៥៣៨)

សៀវភៅស្រីហិតោបទេសភាគបីៈ សម្រង់គតិបណ្ឌិត

ក្នុងកាលខ្លះ សេចក្តីអត់ធន់ជាគ្រឿងលំអនៃបុរស ដូចសេចក្តីខ្មះអៀនជាគ្រឿងលំអនៃស្រ្តីទាំងឡាយ តែសេចក្តីក្លាហានជាគ្រឿងលំអនៃបុរសក្នុងពេលដែលគេមើលងាយ ដូចការមិនអៀនខ្មាសជាគ្រឿងលំអនៃស្ត្រីក្នុងការសេពសន្ថវៈដូច្នោះ ដែរ។
នរជនណាមើលឃើញការមានកម្លាំងនិងការអត់កម្លាំងនៃខ្លួននិង សត្រូវហើយ មិនស្គាល់ប្រភេទផ្សេងគ្នាទៀត នរជននោះត្រូវសត្រូវមើលងាយ។
បុគ្គលមិនគប្បីធ្វើការសេពគប់ពឹងពាក់ ចំពោះជនដែលតូចតាចថោកទាបឡើយ គប្បីធ្វើចំពោះតែឥស្សរជនដែលមានអំណាច ព្រោះថាទឹកដោះ បើនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃអ្នកស្រវឹង ក៏បានឡើងឈ្មោះទៅជាគ្រឿងស្រវឹងដែរ។
ទូតសូម្បីនៅកណ្តាលសស្ត្រាវុធដែលគេលើកច្រូងច្រាង ក៏មិននិយាយអ្វីដទៃក្រៅពីការខ្លួន អាស្រ័យដោយខ្លួនជាទូត គេមិនសម្លាប់ ហេតុនេះទើបទូតចរចារត្រង់ទៅត្រង់មកតាមសេចក្តីពិត។
ព្រះរាជា១ មនុស្សឆ្កួត១ កូនក្មេង១ អ្នកបរិភោគកាម១ ចង់បានរបស់ដែលខ្លួនមិនទាន់បាន ចាំបាច់និយាយអ្វីដល់របស់ដែលខ្លួនបានហើយ។
មនុស្សទុជ៌នប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់ ផលអាក្រក់តែងធ្លាក់ទៅលើមនុស្សល្អវិញ ដូចរាពណ៍លួចនាងសេតា (ផលអាក្រក់់របស់រាពណ៍ធ្លាក់មកលើសមុទ្រ) គឺសមុទ្រត្រូវព្រះរាមចងថ្នល់។
ពាក្យដែលទុជ៌នពោល សូម្បីនិយាយញញឹមស្រស់ពីរោះផ្អែមដូចផ្ការីកពុំជួកាល ក៏អាចនឹងញ៉ាំងភ័យឲ្យកើតឡើងបាន។
គួរគប្បីឲ្យមួយរយ តែមិនគួរធ្វើឲ្យកើតវិវាទមួយទេ នេះជាមតិអ្នកប្រាជ្ញ សូម្បីមិនមានមូលហេតុអ្វីជាមាំមួន ហើយក៏ធ្វើវិវាទដែរ នេះជាលក្ខណៈមនុស្សល្ងង់ទេ។
បុគ្គលមិនគប្បីអាចគាស់លើកដុំថ្មតាន់ ដោយកម្លាំងមនុស្សបានស្មើដោយការប្រើកំណាត់ឈើទេយ៉ាងណា ដោយប្រើឧបាយតែបន្តិច គេបានសម្រេចប្រយោជន៍ធំយ៉ាងនោះ។
ភ័យនៅឆ្ងាយមានក្តីខ្លាច ភ័យមកដល់ជិតមានក្តីក្លៀវក្លា នេះជាគុណលក្ខណៈមហាបុរស។
នរជនដឹងនីតិសាស្ត្រ(នយោបាយ) ត្រូវនៅក្នុងគ្រឿងការពារដូចអណ្តើកក្នុងស្នូក ហើយត្រូវចេះអត់ធន់គ្រឿងប្រហារនៃសត្រូវផង កាលបើកាលមកដល់ហើយ គប្បីលោតឡើងតស៊ូ ដូចពស់មានអសិរពិស។
បើសត្រូវស្គាល់ចំនុចខ្សោយយើង និងសេចក្តីក្លៀវក្លាយើងហើយ គេនឹងចូលទៅរហូតដល់ចិត្តគំនិតយើងខាងក្នុងទៀតហើយសម្លាប់យើងចោល បង់សៀត ដូចភ្លើងឆេះឈើស្ងួតតែងឆេះរូងរហូតដល់ខ្លឹមខាងក្នុង។
ជនដទៃតែជាអ្នកធ្វើប្រយោជន៍ឲ្យយើង ទុកជាផៅពង្ស ឯផៅពង្សពិត តែជាអ្នកមិនធ្វើប្រយោជន៍ឲ្យយើង ក៏ទុកជាអ្នកដទៃ រោគកើតក្នុងរាងកាយយើងពិតៗ រកប្រយោជន៍គ្មាន ថ្នាំកើតក្នុងព្រៃធ្វើប្រយោជន៍ឲ្យយើង។
លោភ ទ្រនង់យង់ឃ្នង ខ្ជិល មិនពោលពាក្យសត្យ ធ្វេសប្រហែស ខ្លាច មិនម៉ឹងម៉ាត់ ល្លង់ខ្លៅ មើលងាយយោធា ទាំងអស់នេះជាលក្ខណៈសត្រូវដែលបរបក្សយកជ័យជំនះបានដោយងាយ។
ក្រពើដ៏កាចសាហាវពន្លឹក បើចេញផុតពីទឹកហើយ ក៏អន់អំណាច សីហៈសូម្បីសាហាវយង់ឃ្នង បើចេញផុតពីព្រៃហើយក៏ដូចគា្ននឹងសត្វចចក។

(សៀវភៅ ស្រីហិតោបទេសភាគបី ប្រែពីបាលីដោយ ភិក្ខុ ប៉ាង ខាត់ វីរិយបណ្ឌិតោ ព.ស ២៥៣៧)

សៀវភៅស្រីហិតោបទេសភាគបួនៈ សម្រង់គតិបណ្ឌិត

នរជនណាដែលធ្លាក់ខ្លួនក្នុងគ្រោះកាច តែងតែបន្ទោសព្រេងវាសនា មនុស្សល្ងង់មិនព្រមទទួលកំហុសដែលខ្លួនធ្វើទេ។
ពាក្យសំដីបុគ្គលគាប្បីរក្សាទុកគ្រប់កាលទាំងពួង ព្រោះសេចក្តីវិនាសមកពីពាក្យសំដី។
ជនណាកែខៃក្តីអន្តរាយដែលកើតឡើងភ្លាមៗបាន ជននោះទើបមានឈ្មោះថាអ្នកមានប្រាជ្ញា។
នរជនណាស្និទ្ធស្នាលចំពោះសត្រូវ ដោយការរាប់អានក្តី ដោយយល់ឧបការៈក្តី នរជននោះ ទុកដូចជាមនុស្សដេកលក់លើដើមឈើ ហើយភ្លាត់ធ្លាក់មកដល់ដីទើបភ្ញាក់ដឹងខ្លួន។
ជនណាមួយត្រេកអរមុន ចំពោះប្រយោជន៍ដែលមិនទាន់មកដល់តាមគំនិតដែលខ្លួនគិតទុក ជននោះនឹងត្រូវប្រសព្វសេចក្តីក្តៅក្រហាយស្តាយក្រោយ។
ស្រីភាព ដែលអត់ឃ្លានហើយ សូម្បីកូនឯងក៏បោះបង់ចោល ពស់ដែលអត់ឃ្លានហើយសូម្បីពងឯងក៏ស៊ី នរណាហ្ន៎! ដែលត្រូវទុក្ខវេទនាដោយអត់ឃ្លាន នឹងមិនហ៊ានធ្វើបាប? ជនទាំងឡាយដែលអត់ឃ្លានហេវកម្លាំងហើយ នឹងត្រឡប់ទៅជាមនុស្សឥតករុណា។
មនុស្សស្រវឹងស្រា មនុស្សឆ្កួត មនុស្សកាចកំរោល មនុស្សអស់កម្លាំង មនុស្សក្រោធ មនុស្សអត់ឃ្លាន មនុស្សល្មោភ មនុស្សខ្លាច និងមនុស្សបរិភោគកាម មនុស្សទាំងអស់នេះមិនចេះធម៌ទេ។
ការឲ្យផែនដី ការឲ្យមាសប្រាក់ ការឲ្យគោ ការឲ្យបាយទឹក លោកមិនទាន់ហៅមហាទានទេ បណ្តាទានទាំងឡាយនេះ អភយទានទើបលោកចាត់ថាជាមហាទាន។
អ្នកប្រាជ្ញ បើមានកិច្ចការណាមួយដែលត្រូវធ្វើខានមិនបាន សូម្បីសត្រូវក៏ត្រូវតែទូលលើក្បាលដែរ។
សតិគឺការចាំបាន១ ការប៉ិនត្រិះរិះសមហេតុផលក្នុងប្រយោជន៍ដ៏សំខាន់១ ការដឹងប្រាកដ១ ការម៉ឹងម៉ាត់១ ការចេះរក្សាការប្រឹក្សាសម្ងាត់១ ទាំងប្រាំប្រការនេះជាគុណសម្បត្តិនៃមន្រ្តី។
ជនគប្បីយកចិត្តមនុស្សល្មោភដោយឲ្យទ្រព្យ មនុស្សមានស្តុកស្តម្ភដោយការគោរពសំពះ មនុស្សល្ងង់ដោយបណ្តោយតាមចិត្ត បណ្ឌិតដោយការពោលពាក្យសច្ចៈ។

(សៀវភៅ ស្រីហិតោបទេសភាគបួន ប្រែពីបាលីដោយ ភិក្ខុ ប៉ាង ខាត់ បោះពុម្ពដោយពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ព.ស ២៥៣៨)

វិធីសាស្រ្តធ្វើឲ្យគេស្រឡាញ់ចូលចិត្ត

វិធីសាស្រ្តធ្វើឲ្យគេស្រឡាញ់ចូលចិត្ត

១. យកចិត្តទុកដាក់ដោយស្មោះចំពោះអ្នកដទៃៈ ចង់ឲអ្នកដទៃស្រឡាញ់យើង យើងត្រូវធ្វើអ្វីដើម្បីពួកគេមុន។ លោក Walters ធ្វើការនៅធនាគារមួយ ត្រូវបានថ្នាក់លើបានចាត់ឲទៅពិនិត្យដោយសម្ងាត់មើលហាងមួយនោះ គួរឲ្យធនាគារទុកចិត្តដែរឬទេ។ លោកបានទៅសួរសុខទុក្ខ នាយកក្រុមហ៊ុនឧស្សាហកម្មធុនធ្ងន់មួយផ្សេងទៀត ដើម្បីឲលោកជួយផ្តល់ឯកសារខ្លះអំពីហាងមួយនោះ។ នាយកក្រុមហ៊ុន ឆ្លើយតបដោយវិធីមួយមិនច្បាស់ បែបញញើតញញើមហាក់ដូចជាមិនចង់ឲ្យជាប់វាក់វិន។ ការជួបគ្នានេះទៅជាឥតប្រយោជន៍។
លោក Walters អស់សង្ឃឹមមិនដឹងធ្វើយ៉ាងណា។ ស្រាប់តែលោកបានឮលេខាម្នាក់និយាយថា ថ្ងៃនេះគាត់រកមិនបានកុកថ្មីមួយក្បាលសោះ។ ការពិតនាយកក្រុមហ៊ុននេះ កំពុងស្រាវជ្រាវរក"កុក" ឲកូនប្រុសរបស់គាត់អាយុ១២ឆ្នាំ។
ថ្ងៃក្រោយមកពេល លោក Walters បានត្រឡប់មកជួបលោកនាយកក្រុមហ៊ុនម្តងទៀត សរសេរលើក្រដាសតូចមួយថា មាន"កុក" ចម្លែកផ្ញើជូនកូនលោក ហើយប្រើឲគេយកមក...។ លើកនេះត្រូវបានទទួលយ៉ាងរាក់ទាក់បំផុត នាយកក្រុមហ៊ុនចាប់ដៃលោកដូចជាបេក្ខជនតំណាងរាស្រ្ត ចាប់ដៃជាមួយអ្នកបោះឆ្នោតអញ្ចឹង។ នាយកក្រុមហ៊ុន មុខស្រស់ដូចផ្កា បើកមើល"កុក" ចុះឡើងញឹកញាប់ ហើយថែមទាំងរំលឹកដល់កូនគាត់ថា "អា George កូនខ្ញុំច្បាស់ជាងប់ងល់នឹងសត្វកុកនេះជាពុំខាន!"។
លោក Walters រៀបរាប់ឡើងវិញថា "ក្នុងរយៈពេលកន្លះម៉ោង យើងនិយាយតែពីរឿងកុក ហើយសំឡឹងមើល ផ្ទាំងរូបថត George។ ហើយមិនចាំឲខ្ញុំសួរ នាយកក្រុមហ៊ុននោះ ចំណាយពេលមួយម៉ោងទៀត ឲខ្ញុំដឹងពីឯកសារទាំងអស់ដែលខ្ញុំចង់បាន។ គ្មានប្រការអ្វីដែលគាត់ដឹងហើយមិនប្រាប់ខ្ញុំទេ ហើយថែមទាំងហៅជំនួយការមកសួរថែមទៀត..."។
២. ញញឹមៈ ពេលញញឹមជាមួយនរណាម្នាក់ ប្រៀបបីដូចជានិយាយជាមួយអ្នកនោះថា "ខ្ញុំស្រឡាញ់អ្នក... បានជួបអ្នកខ្ញុំសប្បាយចិត្តណាស់..."។ ស្នាមញញឹមដែលផុសចេញពីចិត្តស្មោះ ធ្វើឲធូរស្បើយអាំរម្មណ៍។ ញញឹមជាការងារមួយមិនបាច់ចុះទុនតែចំណេញច្រើនបំផុត។ ស្នាមញញឹមបង្កើតឲមានសុភមង្គល។ បើអ្នកចង់ឲគេស្រឡាញ់រាប់អានសូមចាំគោលការណ៍នេះទុក "រក្សាស្នាមញញឹមជាប់បបូរមាត់ជានិច្ច..."។
លទ្ធផលនៃការញញឹមៈ លោក Steinhardt សរសេរក្នុងសំបុត្ររបស់គាត់ថា "ខ្ញុំបានរៀបការ១៨ឆ្នាំហើយ ហើយក្នុងរយៈកាលនោះ ខ្ញុំកម្រញញឹមសើចជាមួយប្រពន្ធខ្ញុំណាស់។ តាំងពីព្រឹមក្រោកពីដំណេករហូតដល់ធ្វើការ ខ្ញុំនិយាយជាមួយប្រពន្ធខ្ញុំមិនលើសពី១២ម៉ាត់ទេ។ ខ្ញុំជាមនុស្សដែលក្រម៉ែក្រម៉ូវពិបាកទ្រាំបំផុត។ ក្រោយមកខ្ញុំស្តាប់តាមដំបូន្មានដោយប្រែក្លាយខ្លួនជាមនុស្សញញឹម ខ្ញុំសើចពេញមួយសប្តាហ៍ ។ នៅពេលព្រលឹមលុបលាងមុខ ខ្ញុំមើលក្នុងកញ្ចក់ហើយក្រើនរំលឹកខ្លួនឯងថា ត្រូវបោះបង់ទឹកមុខក្រញ៉ូវដូចខ្មោចចេញ ហើយប្តេជ្ញាចិត្តញញឹមជានិច្ច។ ក្នុងពេលស្រស់ស្រូបអាហារពេលព្រឹកខ្ញុំរួសរាយគោរពប្រពន្ធខ្ញុំ។ ប្រពន្ធខ្ញុំងឿងណាស់។ ខ្ញុំរក្សាដូច្នេះរយៈពេល២ខែ ហើយរកឃើញសុភមង្គលក្នុងគ្រួសារដ៏ច្រើន គឺច្រើនជាងរយៈកាលមួយឆ្នាំកន្លងទៅទៀត។"
៣. ចងចាំនិងនិយាយឈ្មោះរបស់គេៈ លោក Jim Farely អាចហៅឈ្មោះបាន ៥ម៉ឺននាក់។ ដោយស្មារតីចងចាំដ៏អស្ចារ្យនេះ លោកបានជួយឃោសនា ឲ្យលោក Franklin D.Roosevelt ជាប់ឆ្នោតឡើងធ្វើជាប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក។ វិធីលោកសាមញ្ញណាស់។ រាល់លើកពេលលោករាប់អានជាមួយនរណាម្នាក់ លោកសួរឈ្មោះនិងត្រកូលអ្នកនោះ និងវិធីសរសេរឲ្យត្រឹមត្រូវ។ លោករិះរកវិធីយល់ដឹងនិងចំណាំឲ្យបានច្បាស់ពីគ្រួសារ មុខរបរ និងនិន្នាការនយោបាយរបស់អ្នកនោះ កត់ត្រាទុកហើយលើកក្រោយជួបគ្នាវិញ ទោះបីអស់កាលមួយឆ្នាំក៏ដោយ ក៏លោកអាចទះស្មាអ្នកនោះ ហើយសួរសុខទុក្ខពីប្រពន្ធកូនរហូតដល់ដើមឈើមួយចំនួនក្នុងចំការ អ្នកនោះទៀត...!។ អញ្ចឹងហើយ ទើបទៅដល់ទីណាក៏លោកមានមិត្តស្និទ្ធស្នាល អត់មានអ្វីប្លែកនោះទេ។
គេសម្គាល់ឃើញថា លោកមានសៀវភៅមួយកត់ត្រាឈ្មោះអ្នកទាំងនោះរាប់ពាន់អ្នក។ ហើយអ្នកម្ចាស់សន្លឹកឆ្នោតម្នាក់ៗសុទ្ធតែងឿងឆ្ងល់ដោយទទួលបាន សំបុត្រមួយច្បាប់ពីលោកចារថា "មិត្ត Bill ជាទីស្នេហា" "មិត្ត Joe ជាទីស្នេហា" ... ហើយចុះហត្ថលេខា "Jim"។ លោក Jim យល់ថាមនុស្សទូទៅសុទ្ធតែឃើញថាឈ្មោះខ្លួនទន់ភ្លន់ជាងឈ្មោះអ្នក ឯទៀត។ ចាំឈ្មោះអ្នកនោះហើយទម្លាប់អានឲ្យងាយស្រួលនិងទន់ភ្លន់ (ឈ្មោះអ្នកខ្លះពិបាកអាន ពិបាកសរសេរ) ធ្វើបែបនេះគឺសរសើរអ្នកនោះដោយអាថ៌កំបាំង និងដោយវិធីប៉ិនប្រសប់។
មនុស្សយើងចាត់ទុកឈ្មោះនិងត្រកូលរបស់ខ្លួនជាសំខាន់ណាស់ ម៉្លោះហើយ គេខិតខំរិះរកគ្រប់វិធីដើម្បីស្នងបន្តវាឲ្យជំនាន់ក្រោយនិង ឆ្ងាយទៅទៀត...។ "ត្រូវចាំទុកថា ឈ្មោះមនុស្សម្នាក់ៗ ជាសំឡេងមួយយ៉ាងសំខាន់ និងស្រួលស្តាប់ជាងសំឡេងឯទៀត"។
៤. យកចិត្តទុកដាក់ស្តាប់គេនិយាយៈ យកចិត្តទុក ដាក់ស្តាប់មនុស្សម្នាក់និយាយ មិនខុសប្លែកអ្វីពីការលើកសរសើរគេដោយស្មោះឡើយ។ អ្នកអក្សរសាស្រ្តម្នាក់និយាយថា"ជក់ចិត្តស្តាប់សំដីរបស់មនុស្ស ម្នាក់ គឺគោរពលើកតម្កើងគេ ហើយកម្រមានមនុស្សណាមិនរំភើបចំពោះមុខការគោរពលើកតម្កើងនោះ ណាស់"។ សូមមិត្តទាំងឡាយស្តាប់រឿងដែលលោក J.C Wooton (សិស្សម្នាក់របស់ Dale Carnegie) និយាយៈ គាត់ទិញសម្លៀកបំពាក់មួយសម្រាប់នៅផ្សារទំនើបមួយ។ មកផ្ទះស្លៀកពាក់មិនបានប៉ុន្មានដង លោកធុញថប់យ៉ាងខ្លាំងពីព្រោះឃើញអាវចេញពណ៌ ហើយធ្វើឲ្យកអាវសឺមីឡើងខ្មៅ។
លោកយកសម្លៀកបំពាក់មួយសម្រាប់នេះ ត្រឡប់មកហាងត្អូញត្អែរដាក់បុគ្គលិកលក់ខោអាវឲ្យគាត់។ គាត់មកមិនត្រឹមតែចង់ត្អូញត្អែរប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែចង់ពន្យល់ឲ្យអ្នកលក់ទំនិញស្តាប់។ អ្នកលក់នោះមិនទាន់ទាំងស្តាប់គាត់ចប់ស្រួលបួលផងក៏កាត់ សំដីគាត់ថា "យើងខ្ញុំបានលក់របស់ប្រភេទនេះរាប់ពាន់សម្រាប់ ប៉ុន្តែមិនដែលមាននរណារអ៊ូរទាំអ្វីទាំងអស់..."។ សំដីបែបនេះ បូករួមទាំងសំឡេងនោះ ក៏កាន់តែអាក្រក់ទៅទៀត... គឺដូចជាចង់ប្រាប់ថា "លោកនិយាយកុហក លោកអើយ! ខ្ញុំដឹងដល់ជម្រៅចិត្តលោកហើយ!..."។
ស្តាប់ឮការឈ្លោះប្រកែកគ្នា អ្នកលក់ម្នាក់ទៀតរត់ចូលមក ហើយនិយាយថា "ខោអាវពណ៌ខ្មៅទាំងអស់នៅពេលដំបូងក៏ចេញពណ៌បន្តិចដូច្នេះ មិនអាចជៀសផុតទេ ជាពិសេសគឺសម្លៀកបំពាក់មួយចំនួនដែលមានតម្លៃប៉ុណ្ណឹង... មកពីថ្នាំជ្រលក់ដូច្នេះ"។
លោក Wooton ខឹងឆួលឡើង។ អ្នកលក់ទី១ មានគំនិតថា គាត់ភូតកុហក អ្នកទី២ចង់ពេបជ្រាយថាគាត់ទិញរបស់អន់តម្លៃថោក... គាត់ខឹងស្ទើរតែគ្រវែងរបស់លើក្បាលពួកគេនោះ។ ចៃដន្យម្ចាស់ហាងមកដល់ ជននោះពិតជាប៉ិនប្រសប់ក្នុងមុខរបរ ធ្វើឲ្យអតិថិជនម្នាក់ដែលកំពុងខឹងខ្លាំងបែរជាសប្បាយចិត្ត។
តើគាត់ធ្វើយ៉ាងណា...?
មុនដំបូងៈ គាត់ស្តាប់រឿងរ៉ាវ លោក Wooton ពីដើមដល់ចប់មិនស្រដីមួយម៉ាត់។
ក្រោយមកពេលលោកឈប់និយាយ ម្ចាស់ហាងស្តាប់ហេតុផលរបស់អ្នកលក់ទំនិញទាំងពីរ។ ម្ចាស់ហាងបដិសេធ ហេតុផលអ្នកលក់ទំនិញទាំងពីរនាក់នោះ ហើយមិនត្រឹមតែទទួលស្គាល់ថា ការពិតអាវក្រៅមានចេញពណ៌ធ្វើឲ្យប្រឡាក់អាវសឺមីប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងរំលឹកឡើងវិញទៀតថា គ្រប់មុខទំនិញដែលលក់នៅហាងនោះ ត្រូវធ្វើឲ្យអតិថិជនត្រឡប់ទៅផ្ទះពេញចិត្តទាំងស្រុង។
ចុងបញ្ចប់ គាត់ទទួលស្គាល់ថា មិនដឹងមកពីហេតុអ្វីទេ បានជាចេញពណ៌ដូច្នេះ ហើយគាត់ប្រាប់ត្រង់ៗថា "សូមលោក (Wooton) ប្រាប់មកថាឲ្យខ្ញុំធ្វើយ៉ាងណា ហើយខ្ញុំនឹងប្រតិបត្តិតាមបញ្ជាលោក"។
កំហឹងរបស់លោក Wooton ហាក់រសាយអស់ លោកឆ្លើយតបនឹងម្ចាស់ហាងថា "ខ្ញុំគ្រាន់តែចង់មកសួរយោបល់លោកប៉ុណ្ណោះ។ ខ្ញុំចង់ដឹងថាថ្ងៃក្រោយវានៅចេញពណ៌ទៀតទេ ហើយធ្វើយ៉ាងណាឲ្យវាលែងចេញពណ៌...?"។
ម្ចាស់ហាងឲ្យលោក Wooton យកទៅផ្ទះសាកល្បងស្លៀកពាក់មួយសប្តាហ៍ទៀត។ បើសិនជាដល់ពេលនោះនៅតែមិនពេញចិត្តទៀត សូមយកមកដូរវិញ។ ហើយគាត់សោកស្តាយ ចំពោះហេតុការណ៍នេះណាស់។
លោក Wooton ត្រឡប់មកវិញ សប្បាយរីករាយ។ មួយសប្តាហ៍ក្រោយអាវនោះ ពិតជាលែងចេញពណ៌មែន ហើយតាំងពីពេលនោះមកលោកទុកចិត្តផ្សារទំនើបនោះទាំងស្រុង។
គួរចងចាំថា អ្នកនិយាយជាមួយយើងយកចិត្តទុកដាក់ដល់បញ្ហារបស់ពួកគេ១០០ដង ប៉ុន្តែគ្រាន់តែយកចិត្តទុកដាក់ដល់បញ្ហារបស់យើង១ដងតែប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះបើចង់ឲ្យគេស្រឡាញ់ត្រូវប្រតិបត្តិតាមគោលការណ៍នេះ ចេះយកចិត្តទុកដាក់ស្តាប់ និងលើកទឹកចិត្តអ្នកដែលនិយាយអំពីខ្លួនរបស់ពួកគេ។
Lincoln មិនបានត្រូវការមនុស្សណាម្នាក់ជួយដាស់តឿនទេ លោកគ្រាន់តែចង់ឲ្យមានមិត្តស្និទ្ធស្នាលម្នាក់ស្តាប់លោកនិយាយ ហើយយល់ចិត្តលោក បានបញ្ចេញនូវមនោសញ្ចេតនា អាថ៌កំបាំងរបស់លោកតែប៉ុណ្ណោះ។ យើងទាំងអស់គ្នាមិនមែនដូច្នេះឬ? ហើយអតិថិជនដែលខឹងមួម៉ៅ អ្នកធ្វើការមិនសប្បាយចិត្ត មិត្តភក្តិអាក់អន់ចិត្តគ្នា... សុទ្ធតែចង់រកមនុស្សម្នាក់ជិតស្និទ្ធដើម្បីត្អូញត្អែរប្រាប់តែ ប៉ុណ្ណោះ។
៥. និយាយជាមួយពួកគេនូវរឿងដែលពួកគេចូលចិត្តៈ អ្នក ណាម្នាក់ បើបានជួបលោកប្រធានាធិបតី Théodore Roosevelt សុទ្ធតែងឿងឆ្ងល់ពីការដឹងច្រើននិងការយល់ទូលាយរបស់លោក។ លោកដឹងពីវិធីសួរនាំមនុស្សគ្រប់ប្រភេទៈ គង្វាលគោ អ្នកជិះសេះ អ្នកនយោបាយ ឬអ្នកការទូត។ រូបមន្តសាមញ្ញរបស់លោកគឺ នៅពេលដែលត្រូវទទួលភ្ញៀវម្នាក់នោះ គឺមួយយប់មុន លោកបានសិក្សាស្រាវជ្រាវរឿងដែលភ្ញៀវម្នាក់នោះចូលចិត្តនិយាយ ដល់អ្វីជាងគេ ដើម្បីបានបំពេញបំណងគេ។ ក៏ដូចជាអ្នកដឹកនាំមហាជនទូទៅដែរ លោកដឹងថា វិធីស័ក្តិសិទ្ធបំផុត ដើម្បីយកចិត្តគេគឺពិភាក្សាដល់បញ្ហាដែលអ្នកនោះ "តែងតែរក្សាទុកក្នុងចិត្ត"។
ខ្ញុំសូមណែនាំ លោកអ្នក មកពិនិត្យមើលករណីរបស់លោក Henry G. Duvernoy ជាអ្នកផលិតនំប៉័ងដ៏ធំម្នាក់នៅ New York។ អស់រយៈពេល៤ឆ្នាំមកហើយ លោករិះរកវិធីលក់នំប៉័ងឲ្យសណ្ឋាគារមួយនៅ New York ។ មួយសប្តាហ៍ម្តងលោកតែងទៅសួរសុខទុក្ខម្ចាស់សណ្ឋាគារ ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូល។ តែមិនទទួលបានផលអ្វីសោះ។ ក្រោយមក លោកព្យាយាមស្រាវជ្រាវដឹងថាម្ចាស់សណ្ឋាគារនោះជាប្រធានសហព័ន្ធ ទេសចរណ៍សណ្ឋាគារ ហើយគាត់ចាត់ទុកកិច្ចការសហព័ន្ធនេះដូចជាជិវិតរបស់គាត់។
ពេលជួបម្ចាស់សណ្ឋាគារលើកក្រោយ លោក Duvernoy និយាយភ្លាមដល់រឿងសហព័ន្ធ។ ហើយមិត្តទាំងឡាយអើយ!... ល្អូកល្អឺនដល់កម្រិតណាទៅ!... ម្ចាស់សណ្ឋាគារនិយាយដោយស្រស់បស់អស់កាលកន្លះម៉ោង ស្តីពីអង្គការចាត់តាំងទាំងនោះ។ មុនពេលបែកគ្នាគាត់ឲ្យបណ្ណសមាជិកមួយសន្លឹកទៅលោក Duvernoy។ លោកមិនបាននិយាយដល់ការលក់នំរបស់លោកទេ។ ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក អ្នកគ្រប់គ្រងសណ្ឋាគារទូរស័ព្ទមកលោក ឲ្យយកគម្រូនំប៉័ងមកដើម្បីគិតគូរតម្លៃ។ អ្នកគ្រប់គ្រងរូបនោះនិយាយថា "មិនដឹងលោកបានធ្វើអ្វី ទើបម្ចាស់ខ្ញុំចូលចិត្តលោករហូតដល់អង្គុយនៅត្រង់ណាក៏និយាយតែ អំពីលោកប៉ុណ្ណោះ"។
៦. ជានិច្ចកាលត្រូវធ្វើឲ្យគេយល់ឃើញពីប្រការសំខាន់របស់ខ្លួនគេផ្ទាល់ៈ លោកសាស្រ្តាចារ្យ John Dewey បានចាត់ទុកថា "ចិត្តចង់ឲ្យអ្នកដទៃចាត់ទុកខ្លួនថ្លៃថ្នូរជាបំណងប្រាថ្នាធំ បំផុតរបស់មនុស្សលោក គឺបំណងប្រាថ្នានេះហើយដែលបង្ហាញឲ្យឃើញថាមនុស្សខុសប្លែកពីសត្វ "។ អស់រាប់សិបសតវត្សរ៍មកហើយ ទស្សនវិទូនិងសាសនាទាំងឡាយតែងអប់រំថា "ចង់ឲ្យគេប្រព្រឹត្តចំពោះខ្លួនយ៉ាងណា ត្រូវប្រព្រឹត្តចំពោះគេដូច្នេះ។ ចង់ទទួលពីគេនូវវត្ថុអ្វី ត្រូវឲ្យគេនូវវត្ថុនោះ"។ សូមចងចាំពាក្យរបស់លោក Emerson ថា"បុគ្គលម្នាក់ៗ សុទ្ធតែមានចំនុចគ្រាន់បើជាងខ្ញុំ ម៉្លោះហើយនៅជិតពួកគេ ខ្ញុំរៀនសូត្រពីគេបាន"។
អ្នកស្រី Dorothy Dix អ្នកល្បីឈ្មោះដែលជំនាញពីរឿងរ៉ាវប្រចាំថ្ងៃបាននិយាយថា "បើមិនទាន់បានរៀនពីសិល្បៈពាក្យសរសើរទេ សូមលោកប្រុសកុំអាលមានគ្រួសារធ្វើអ្វី។ មុនពេលរៀបការជាមួយអ្នកស្រី លោកប្រុសបានធ្វើឲ្យអ្នកស្រីសប្បាយចិត្ត នេះជាសុជីវធម៌មួយបែប។ ក្រោយពីរៀបការហើយជាការចាំបាច់ ដើម្បីធានារ៉ាប់រងដល់សុភមង្គលក្នុងគ្រួសារ មិនត្រឹមតែស្មោះត្រង់ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងត្រូវមានការប៉ិនប្រសប់ទំនាក់ទំនងលួងលោមផ្អែមល្ហែម និងសរសើរបង្កប់ក្នុងនោះទៀតផង ទើបពេញលក្ខណៈ។
មានគ្រាមួយនោះ លោកស្រីសម្ភាសន៍ជាមួយបុរសម្នាក់ដែលល្បី ថាមានប្រពន្ធច្រើន គាត់គ្របដណ្តប់លើបេះដូងនិងដណ្តើមទ្រព្យសម្បត្តិពាក់កណ្តាលរបស់ ស្ត្រី២៣នាក់។ នៅពេលអ្នកស្រីសួរគាត់ថា ធ្វើដូចម្តេចទើបល្បួងលួងលោមស្រ្តីបានច្រើនដូច្នេះ? គាត់ឆ្លើយតប "អ្នកណាដែលធ្វើមិនបាន... នោះគឺការចេះសរសើរពួកគេឲ្យពួកគេស្តាប់ទៅណា៎..."។
ប្រការនេះ ប្រើចំពោះបុរសក៏មានលទ្ធផលគាប់ចិត្តដែរ។ Disraeli អ្នកនយោបាយម្នាក់ដ៏ឆ្លាតវៃដែលបានក្តាប់វាសនារបស់ចក្រភព អង់គ្លេសទាំងមូល មានពេលមួយនោះ លោកពោលថា "ជួបមនុស្សម្នាក់ ចេះតែនិយាយជាមួយគាត់អំពីរឿងរ៉ាវរបស់គាត់ទៅ នោះគាត់នឹងស្តាប់អ្នករាប់ម៉ោង។
(ស្រង់ចេញពី សៀវភៅចិត្តសាស្ត្រអនុវត្តន៍ ដែលស្រាវជ្រាវនិងនិពន្ធរៀបរៀងដោយ ទៀ ថេន បោះពុម្ពលើកទី១ ថ្ងៃទី១៦ ខែមិនា ឆ្នាំ ២០០៦ ជាខេមរភាសានៅកម្ពុជា)
ឯកសារដើមជាភាសាអង់គ្លេស?? How To Win Friends and Influence People, by Dale Carnegie

Drop Down menu

Phin Hen

Sunday, September 9, 2012

(១) មុន​ពេល​ប្រលង

ការរៀបចំឯកសារ

ការរៀបចំពេលវេលា

ជួយខ្លួនឯង

(២) ពេល​ប្រលង

ការរៀបចំ​ខ្លួន​ប្រលង

ការឆ្លើយ​សំណួរ

(៣) បន្ទាប់​ពី​ពេល​ប្រលង

ប្រែសម្រួលដោយៈ សេវាកម្មបកប្រែ អិនលីត nlitservice@gmail.com

វិធីសាស្ត្រ​សិក្សា​ផ្សេង​ទៀត

ប្រវត្តិ​ពិត​សម័យ​ ចាន់​គួក​ (៤៧៥ មុន​គ.ស ដល់​២២១ មុន​គ.ស)

សាលារៀន salarean.com

១. សីលធម៌​ផ្ទាល់​ខ្លួន

២. សីលធម៌​ក្នុង​គ្រួសារ

៣. សីលធម៌​ក្នុង​វិជ្ជា​ជីវៈ

៤. សីលធម៌​ក្នុង​សង្គម

៥. សីលធម៌​ក្នុង​ពិភព​លោក

ទំនាក់ទំនងឯកសារផ្សេងៗ