ទស្សនវិទូ តាឡេស
Thalès(ចុងសតវត្សទី៧-ដើមសតវត្សទី៦មុន គ.ស)
Thalèsកើតនិងស្លាប់់នៅMilet។លោកប្រហែលជាទស្សនវិទូដំបូងគេបង្អស់់ហើយជាអ្នកបង្កើតធរណីមាត្រ។ក្រោយមកលោកបានធ្វើជាវិស្វករបំរើពួកស្ដេចនៅនរគLydieដែលបានពង្វាងឫគ្រប់់គ្រងផ្លូវទឹកHalysដើម្បីអនុញ្ញាតិអោយកងទ័ពរបស់់ស្ដេចCrésusឆ្លងកាត់់។Thalèsបានបង្រៀនអ្នករកស៊ីធ្វើដំណើរតាមសមុទ្រ
អោយចេះប្រើហ្វូងផ្កាយរូបខ្លាឃ្មុំធំ(Grand ours)ដើម្បីដឹកនំាដំណើររបស់់ខ្លួន។លោកបានបង្កើតប្រក្រតិទិនហើយបានគណនាចំងាយរបស់់នាវាដែលមើលឃើញពីដីគោកដោយប្រើវិធានត្រៃថាន។ក្នុងទេពកោសល្យនេះ,លោកអាចប្រើប្រាស់់ឯកសារវិទ្យាសាស្រ្តនិងសាសនាដែលជាកេរដំណែលមកពីអារ្យធម៌Babylone។គេដំណាលថាThalèsថ្ងៃមួយពេលកំពុងសង្កេតមើលផ្កាយស្រាប់់តែធ្លាក់់ចូលក្នុងរណ្ដៅមួយហើយមនុស្សទាំងឡាយនាំគ្នាសើចចំអកអោយលោក ដែលអួតខ្លួនថាស្គាល់់វត្ថុទាំងឡាយលើមេឃ,តែបែរជាមិនឃើញថាខ្លួនឯងកំពុងឈរនៅទីណា។ពួកគេសើចចំអកពីឧប្បត្តិហេតុនេះជាការប្រសើរហើយដែលទស្សនវិទូមិនអាចសើចចំអកតបទៅវិញ។ពួកគេមិនអាចធ្លាក់់ក្នុងរណ្ដៅគឺមកពីពួកគេនៅក្នុងទីនោះរហូតតែម្ដង ហើយមិនដែលព្យាយាមសង្កេតមើលវត្ថុខ្ពស់់ក្នុងលំហអាកាស។ Thalès ចាត់់ថាទឹកជាដើមកំណើតនៃអ្វីៗទាំងអស់់។ផែនដីគឺជាថាសសំប៉ែតមួយដែលមានទឹកនៅខាងក្រោម។លោកយល់់ថាប្រាជ្ញាញ្ញាណនៃពិភពលោកគឺព្រះ ។គំនិតនេះដូចទៅនឹងទ្រឹស្ដីរបស់់Platonច្រើនមែនទែនណាស់់តើ។ដើម្បីពន្យល់់អោយជឿ….លោក ថាទឹកបង្កើតដីដោយកំណករឹង។ទឹកបង្កើតខ្យល់់ដោយរំហួតហែង។ ហើយដីនិងខ្យល់់បង្កាត់់គ្នាបង្កើតបាន មួយចំណែកបានជាភ្លើង និងមួយចំណែកទៀតបានជាសត្វលោក។
អោយចេះប្រើហ្វូងផ្កាយរូបខ្លាឃ្មុំធំ(Grand ours)ដើម្បីដឹកនំាដំណើររបស់់ខ្លួន។លោកបានបង្កើតប្រក្រតិទិនហើយបានគណនាចំងាយរបស់់នាវាដែលមើលឃើញពីដីគោកដោយប្រើវិធានត្រៃថាន។ក្នុងទេពកោសល្យនេះ,លោកអាចប្រើប្រាស់់ឯកសារវិទ្យាសាស្រ្តនិងសាសនាដែលជាកេរដំណែលមកពីអារ្យធម៌Babylone។គេដំណាលថាThalèsថ្ងៃមួយពេលកំពុងសង្កេតមើលផ្កាយស្រាប់់តែធ្លាក់់ចូលក្នុងរណ្ដៅមួយហើយមនុស្សទាំងឡាយនាំគ្នាសើចចំអកអោយលោក ដែលអួតខ្លួនថាស្គាល់់វត្ថុទាំងឡាយលើមេឃ,តែបែរជាមិនឃើញថាខ្លួនឯងកំពុងឈរនៅទីណា។ពួកគេសើចចំអកពីឧប្បត្តិហេតុនេះជាការប្រសើរហើយដែលទស្សនវិទូមិនអាចសើចចំអកតបទៅវិញ។ពួកគេមិនអាចធ្លាក់់ក្នុងរណ្ដៅគឺមកពីពួកគេនៅក្នុងទីនោះរហូតតែម្ដង ហើយមិនដែលព្យាយាមសង្កេតមើលវត្ថុខ្ពស់់ក្នុងលំហអាកាស។ Thalès ចាត់់ថាទឹកជាដើមកំណើតនៃអ្វីៗទាំងអស់់។ផែនដីគឺជាថាសសំប៉ែតមួយដែលមានទឹកនៅខាងក្រោម។លោកយល់់ថាប្រាជ្ញាញ្ញាណនៃពិភពលោកគឺព្រះ ។គំនិតនេះដូចទៅនឹងទ្រឹស្ដីរបស់់Platonច្រើនមែនទែនណាស់់តើ។ដើម្បីពន្យល់់អោយជឿ….លោក ថាទឹកបង្កើតដីដោយកំណករឹង។ទឹកបង្កើតខ្យល់់ដោយរំហួតហែង។ ហើយដីនិងខ្យល់់បង្កាត់់គ្នាបង្កើតបាន មួយចំណែកបានជាភ្លើង និងមួយចំណែកទៀតបានជាសត្វលោក។
No comments:
Post a Comment